راه‌ های کاشت پسته

برای کاشت پسته، بیشتر مناطق بیابانی گرم و نیمه خشک مناسب هستند، چرا که تابستان‌های این مناطق، گرم و خشک طولانی هستند و زمستان‌های مناسب و معتدل دارند. مکانی که پسته در آن کاشت می‌شود، باید به اندازه کافی نور خورشید ببیند. درخت پسته مقاومت زیادی به خشکسالی دارد و دوره رشد بسیار طولانی دارد و دارای دو پایه نر و ماده دارند که از یکدیگر جدا هستند.

برای خرید بذر میوه های کمیاب به فروشگاه بذر گل و گیاه نازبو مراجعه کنید.

پسته و گیاه شناسی آن

پسته که به طلای سبز ایران مشهور است، آجیلی مقوی، انرژی‌زا و خوشمزه است که مورد علاقه اکثر مردم می‌باشد. این آجیل به خاطر وجود مقدار زیاد مواد مغذی در آن، اهمیت بسیار زیادی در بین مواد غذایی دارد. پسته سرشار از آنتی اکسیدان‌ها، فیبر و همچنین منبع غنی و سرشار از پروتئین است. همچنین دارای مقادیر زیادی آهن، پتاسیم، کلسیم، مواد معدنی، روی، مس، پتاسیم و ... است، که بدن برای تقویت به آنها نیاز دارد. بنابراین می‌توان گفت: پسته یکی از محصولات بسیار مهم و مغذی می‌باشد که ارزش کاشتن در مناطق مختلف را دارد. برای کاشت پسته، بیشتر مناطق بیابانی گرم و نیمه خشک مناسب هستند چرا که تابستان‌های این مناطق، گرم و خشک طولانی هستند و زمستان‌های مناسب و معتدل دارند.

مکانی که پسته در آن کاشت می‌شود، باید به اندازه کافی نور خورشید به آن بتابد. درخت پسته مقاومت زیادی در برابر خشکسالی دارد و دوره رشد بسیار طولانی دارد و دارای دو پایه نر و ماده دارند  که از یکدیگر جدا هستند.

همچنین بخوانید : نحوه کاشت و پرورش درخت فندق در خانه

درخت پسته در بیشتر خاک‌ها به راحتی رشد می‌کند. در خاک آهکی و شور نیز مقاومت خوبی دارد و می‌تواند به راحتی رشد می‌کند. ولی در زمین‌های کم‌عمق و سنگلاخی نتیجه مطلوبی نمی‌دهد. بهترین و مناسب‌ترین خاک برای رشد پسته، خاک‌های شنی و رسی  است که به طور مطلوب زهکشی شده باشند. همچنین درخت پسته نیاز به آبیاری چندانی ندارد و به مقدار کمی که آبیاری شود نیاز به آب آن برطرف می‌شود.درخت پسته مثل بیشتر درختان میوه سردسیری است و در پاییز به خواب زمستانی نیازمند است. این درخت از پنج سالگی به بعد میوه می‌دهد و در سن ده تا دوازده سالگی بیشترین ثمر را می‌دهد.

برای خرید خاک و بستر کشت به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

بهترین زمان برای کاشت درخت پسته  در مناطق گرم و معتدل و مناطق نیمه سردسیر، در اواسط تا اواخر پاییز، زمانی که درختان پسته به خواب می‌روند است. اگر در مناطق سردسیری می‌خواهید این درخت را بکارید بهتر است بعد از سپری شدن زمان یخبندان، در اواخر زمستان این کار را انجام دهید. نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که در مناطقی که کاشت پسته در فصل پاییز انجام می‌گیرد، باید طوری برنامه ریزی کنید که نهال را در زمانی بکارید که وقت آن را داشته باشد که ریشه آن قبل از رسیدن سرما و یخبندان با زمین جدیدی که در آن کاشته شده است وفق شود و خو بگیرد. این کار را زمانی انجام دهید که حدوداً دو هفته یا سه هفته قبل از بیداری نهال و جوانه زدن آن باشد.

همچنین بخوانید : گیاهان مقاوم به گرما

آموزش کاشت بذر پسته

برای کاشت بذر پسته باید اول بذر را به مدت یک شبانه روز در آب قرار دهید و در این مدت چند بار آب آن را عوض کنید بعد از گذشت 24 ساعت ، بذرها را از آب خارج کرده و حتماً ضدعفونی کنید و لای پارچه‌ای که آب را به خود نگه دارد مثل یک عدد حوله، قرار داده و در جای تاریکی که تا حدودی گرم هم باشد قرار داده و مدام پارچه‌ها را خیس نگه دارید تا بذر در درون آن به خوبی رشد کند و جوانه بزن اما کاملاً مراقب باشید که مقدار رطوبت پارچه، آنقدر زیاد نباشد که باعث جمع شدن آب شود.

به این صورت بذر شروع به نیش زدن می‌کند و می‌توانید آن را در گلدان بکارید.

قبل از اینکه بذر را در زمین یا گلدان بکارید، سعی کنید کمی داروی قارچ‌کش با آب مخلوط کنید و بر روی بذر بپاشید مقدار قارچ کش باید در اندازه ای که بر روی بسته‌بندی آن نوشته شده است، استفاده شود.

بهتر است برای کاشت پسته در گلدان، از اواخر زمستان و اوایل بهار شروع کنید.

برای کاشت پسته در گلدان باید ابتدا گلدان را از خاک مورد نظر پر کنید، سپس با انگشت دست، درون خاک سوراخی به اندازه یک بند انگشت درست کنید و طوری که نیش بذر به سمت پایین باشد، آن را در سوراخ قرار دهید و به آرامی بر روی آن را خاک بریزید. 

شرایط محیطی مورد نیاز پسته

پسته با هیچ نوع خاکی مشکل ندارد و در بیشتر خاک‌ها رشد مناسب دارد، اما ترکیب خاک با ماسه می‌تواند برای رشد آن بهتر باشد، برای اینکه پسته رسد خیلی خوب و مناسبی داشته باشد سعی کنید از ترکیب ماسه با خاک لومی (زراعی مرغوب)، مقداری کود دامی (بهترین نوع آن کود گاوی پوسیده است) و یا مقداری خاک‌برگ پوسیده، با هم مخلوط کنید و در حفره ای که برای کاشت پسته  آماده کرده اید، بریزید.

 درخت پسته، هم در برابر سرما و هم گرما استقامت دارد. این درخت می‌تواند در زمستان، سرمای تا 20- درجه سانتیگراد را به راحتی تحمل کند و همچنین در مقابل گرمای تابستانی تا حدوداً 45 درجه سانتیگراد نیز مقاوم است.

پسته نیاز آبی پایینی دارد و در مقابل کم آبی و خشکسالی، بسیار مقاوم است. این درخت، بسیار به آفتاب و نور وابسته است و اگر در مکانی که نور خورشید مستقیم بتاب، کاشته شود، تولید محصول بیشتری دارد. این درخت در مکان‌های مرطوب، بسیار بد عمل می‌کند و در صورتی که به آن زیاد آب بدهند، ریشه‌های آن پوسیده و دچار بیماری‌های قارچی می‌شود. ولی بعد از کاشت پسته و قرار دادن نهال‌ در مکان‌هایی که از قبل آماده کرده اید، حتماً آن‌ها را آبیاری کنید.

نحوه کاشت نهال پسته در زمین

برای کاشت پسته در زمین دو روش وجود دارد اول اینکه پسته را به طور مستقیم در زمین اصلی بکارید و دوم اینکه آن را اول در گلدان بکارید و بعد از اینکه بزرگ شد به زمین انتقال دهید. برای كاشت پسته در زمین، باید حتی‌الامکان زمینی انتخاب کنید که خاک آن تقریبا لوم و حاصلخیز باشد و عمق خاک حداقل سه متر باشد.

جاهایی که آب زمین شور نیست، از روش اول یعنی کاشت مستقیم بهره می‌برند، چرا که نهال به این روش بیشتر و بهتر رشد می‌کند.

اما در روش گلدانی بذر پسته را اول در گلدان می‌کارند و بعد از اینکه سبز شد آن را به زمین انتقال می‌دهند که زمان مناسب برای کاشت این نهال‌ها، تابستان است. در این روش میزان آبیاری، بسیار کمتر است.

برای کاشت پسته به روش گلدانی، حدوداً اواخر زمستان و اول بهار، در هر گلدان یک یا دو عدد بذر پسته، به عمق دو تا سه سانتی‌متر در خاک گلدان قرار می‌دهند و روی آن را با ماسه می‌پوشانند. برای انتقال نهال‌هایی که در گلدان پرورش داده می‌شوند به زمین و باغ، در فصل پاییز و یا در نیمه اول زمستان اقدام به این کار می‌کنند. از خصوصیات ویژه نهال گلدانی علاوه بر  مصرف کمتر آب می توان گفت که بازده تولیدی و ثمر دادن این نهال‌ها بسیار بیشتر از بقیه است.

بیشتر بخوانید: نکات مهم در کاشت نهال

گرده افشانی پسته

درخت پسته، از نوع دو پایه است که در زمان کاشت پسته باید گونه نر و ماده را در کنار هم بکارید و گل‌های نر بر روی درخت هستند و گل‌های ماده هم بر روی درخت دیگر هستند که برای اینکه درخت ثمر دهد باید بین گل‌های نر و ماده، عمل گرده افشانی صورت بگیرد. معمولاً برای گرده‌افشانی بین پانزده تا بیست و پنج درخت، یک درخت نر کافی است

 نکاتی که در هنگام برای کاشت پسته باید در نظر بگیریم

 ثمر دادن درخت پسته، زمان زیادی لازم دارد، این طور که در سال هشتم که از کاشت آن گذشت شروع به میوه دادن می‌کند و در سال پانزدهم  به طور کامل ثمر می‌دهد ؛ بنابراین  اگر چند سال از کاشت پسته گذشت و میوه نداد، صبور باشید. برای کاشت  پسته، سعی کنید، از نهال استفاده کنید تا باعث افزایش بازده شود.

وقتی که میوه درخت پسته کاملاً رسید، بهتر است که بلافاصله عملیات برداشت انجام بگیرد چرا که در این موقعیت، در مقابل بیماری‌ها آسیب پذیر می‌شود.

از دو روش خوابانیدن شاخه و کاشت بذر، برای تکثیر پسته استفاده می‌شود.

یکی دیگر از روش‌های تکثیر پسته استفاده از بذر، برای کاشت و بعد پیوند زدن به شاخه درخت است. که معمولاً باغداران و کشاورزان، بذر پسته را می‌کارند و وقتی که به سن دو یا سه سالگی رسیدند، به آنها هر رقم پسته ای که در نظر دارند را به آن پیوند می‌زنند.

با وجود اینکه پسته در مقابل خشکسالی و کم آبی مقاوم است ولی نباید نسبت به آب دادن آن بی‌تفاوت باشید؛ مخصوصاً در سنین کوچکتر. در سنین کمتر از سه سال سعی کنید هر ده روز یک بار پسته را آبیاری کنید. از سن سه سالگی تا شش سالگی، مدار آبیاری درخت پسته هر دوازده تا بیست روز یک‌بار است و از سن شش به بالا، ماهی یک بار حتماً آبیاری کنید.

همچنین بخوانید: روش‌هایی برای صرفه‌جویی آب در باغبانی

هرس درخت پسته

هرس در حقیقت تربیت درختان است که به اشکال مختلف صورت می‌گیرد. پسته نیز مانند اکثر درختان به هرس نیاز دارد که در زمان‌های مختلف شکل می‌گیرد. پسته مانند اکثر درختان، دوره خواب زمستانی دارد که هرساله در دوره خواب هرس می‌شود. این هرس باعث می‌شود که درخت تمام انرژی خود را به شاخه‌های اضافی ندهد و کمتر ضعیف شود و همچنین جوانه‌های باقی مانده بر روی درخت، تقویت شوند. عملیات هرس بعد از ریزش برگ‌ها و قبل از برآمدن جوانه‌ها انجام می‌گیرد.

پسته، معمولاً برای باردهی، به دو روش هرس می‌شود، اول هرس سربرداری که همان قطع شاخه‌های اضافی و سرشاخه‌ها از محل بریدگی است. که این نوع هرس در درختان بزرگ، باعث به وجود آمدن شاخه‌های کوچک بر روی شاخه‌های سه تا پنج ساله می‌شود. در این نوع هرس باید حداقل یکی از جوانه‌های رویشی را بر روی درخت نگه دارید. این هرس برای جلوگیری از رشد زیاد و نیز برای کمک به ثمردهی بیشتر درخت انجام می‌گیرد.

همچنین بخوانید : طرز کاشت دانه انار

نوع دیگر هرس پسته، هرس تنک شاخه است که در این روش، شاخه ها را از ریشه در می‌آورند و برای کاهش تعداد شاخه‌ها در درخت می‌باشد. این نوع هرس باعث می‌شود که نور خورشید به راحتی به داخل شاخه‌ها بتابد و رشد شاخه‌های مثمر را بیشتر می‌کند و باعث افزایش تولید میوه می‌شود. این نوع هرس نیز برای محدود نگه داشتن اندازه‌های درخت است که سالانه باید انجام بگیرد.

نکته مهمی که در مورد هرس باردهی درخت پسته باید به آن توجه کرد، این است که هرس باردهی  تابستانه برای درختان جوان را قبل از باردهی انجام دهید. در کل اقدامات برای هرس درخت را باید در زمستان انجام دهید، زمانی که درخت به خواب رفته و جوانه ندارد، چرا که ممکن است این کار به درخت و جوانه‌های آن آسیب بزند.

همچنین بخوانید: هرس درختان و آموزش کاربردی آن

آفات و بیماری‌های پسته

درخت پسته نیز مانند بسیاری از درختان بیماری و آفاتی دارد که باعث کاهش محصول و همچنین جلوگیری از رشد درخت می‌شود. از جمله آفات این درختان می‌توان به معمولی‌ترین آن‌ها، یعنی پروانه چوب‌خوار پسته، پروانه میوه خوار پسته، پروانه برگ خوار پسته، پروانه‌پوست ‌خوار پسته، پسیل پسته و ... نام برد. انواع شپشک‌ها و سن‌ها و کنه‌ها نیز از بیماری‌هایی هستند که درختان پسته به آن مبتلا می‌شوند که برای مبارزه با این بیماری‌ها، باید از روش بیولوژیک و سمپاشی شیمیایی استفاده کنید.

از جمله بیماری‌های دیگری که دامن‌گیر درخت پسته می‌شود، عبارتند از پوسیدگی پسته، بیماری گموز (همان پوسیدگی ریشه پسته است) پژمردگی گل و شاخه و زهرابه آفلاتوکسین، خشکیدگی شاخه و سرشاخه پسته و ... است که برای پیشگیری از آنها باید از سمپاشی به وسیله مواد شیمیایی استفاده کنید.