- نام: فلفل دلمه ای، فلفل شیرین
- نام علمی: Capsicum annuum
- خانواده گیاه شناسی: Solanaceae (خانواده بادمجانیان)
- بومی: آمریکای مرکزی و جنوبی
توضیحات کاشت فلفل دلمه ای
فلفل دلمه ای گیاهی ظریف و گرمادوست است که معمولاً در مناطق معتدل به صورت یکساله کشت میشود، اگرچه این احتمال وجود دارد که رشدش در مناطق گرمسیری چندساله باشد. این گیاه به صورت مستقیم رشد میکند و میتواند به ارتفاع 45 تا 90 سانتیمتر برسد. بعد از کاشت بذر فلفل دلمه ای، رشد آن به شکل بوتهای ادامه مییابد و ساقههایی قوی و شاخهدار ایجاد میکند. ممکن است این شاخهها در دوران بلوغ کمی چوبی شوند. برگهای فلفل دلمه ای، تخممرغی تا نیزهای شکل، سبز تیره و صاف هستند و طولی حدود 15 سانتیمتر دارند. این برگها که به صورت متناوب در امتداد ساقهها قرار گرفتهاند، سطح وسیعی را برای فتوسنتز فراهم میکنند.

کاشت فلفل دلمه ای
گیاهان فلفل دلمه ای قادر به تولید گلهای کوچک، پنج گلبرگ، ستاره شکلی (معمولاً سفید رنگ هستند)، میباشند، با این وجود گاهی ممکن است رنگ آنها به سبز مایل به سفید یا بنفش کمرنگ تغییر کند. این گلها خود گرده افشان هستند و به صورت تکی یا خوشهای در زاویه برگها (محل اتصال دمبرگ به شاخه یا ساقه) ظاهر میشوند. پس از گرده افشانی، گلها به میوههای گوشتی که همان فلفل دلمه ای هستند، تبدیل میشوند. از نظر علم گیاه شناسی، این میوهها سته (میوه سته) به شمار میروند. میوههای مذکور در ابتدا سبز رنگ هستند، اما بسته به نوع رقم کشت شده به طیف وسیعی از رنگها از جمله زرد، نارنجی، قرمز، بنفش و حتی قهوهای تغییر رنگ میدهند.
بعد از کاشت فلفل دلمهای آنها در اشکال و اندازههای متنوعی ظاهر میشوند که رایجترین آنها مکعبی، مخروطی یا کشیده است. میوه آن دارای بافتی ترد و دیوارههایی ضخیم است و همین امر آن را به گزینهای مناسب برای مصارف آشپزی، مانند استفاده به صورت خام یا در پخت و پز غذا، تبدیل کرده است. گوشت میوه آبدار و شیرین ملایم است و فاقد کاپسایسین میباشد. کاپسایسین ترکیبی است که در سایر فلفلها، تندی ایجاد میکند.
گیاهان فلفل دلمه ای در خاکهای حاصلخیز و با زهکشی مناسب با محدوده pH بین 6.0 تا 6.8 رشد مطلوبی دارند. همچنین آنها برای تولید محصول بهینه به نور کامل خورشید نیازمند هستند. این گیاهان نسبت به دمای سرد حساس میباشند، از اینرو باید پس از رفع خطر یخبندان در فضای باز کاشته شوند. اعتقاد بر این است که منشاء فلفل دلمه ای به آمریکای مرکزی و جنوبی برمیگردد زیرا به مدت هزاران سال است که در این مناطق کشت میشود. فلفل دلمهای به واسطه تطبیقپذیری بالایش با سایر مواد غذایی، به محبوبیت جهانی دست یافته است.
فلفل دلمهای: حقایقی جالب
- فلفل دلمهایها اغلب به اشتباه «فلفل» نامیده میشوند، در حالی که هیچ ارتباطی با گیاه فلفل سیاه ندارند. کاشفان اروپایی وقتی برای اولین بار با فلفل دلمهای در قاره آمریکا مواجه شدند، به دلیل طعم تند آن، نام «فلفل» را بر آن نهادند و آن را با فلفل سیاه اشتباه گرفتند. با این حال، فلفل دلمهایها متعلق به خانواده سولاناسه (سَرخَسیان) هستند، در حالی که فلفل سیاه از خانواده پیپراسه (فلفلیان) میباشد.

فلفل دلمه ای
- کاشت فلفل دلمه ای توسط تمدنهای مایا و آزتک بیش از 6000 سال پیش آغاز شد. این تمدنهای باستانی، فلفل دلمهای را نه تنها به عنوان منبع غذایی، بلکه به دلیل خواص دارویی و اهمیت معنوی آن گرامی میداشتند و از آن در مراسمهای آیینی و همچنین به عنوان نوعی ارز استفاده میکردند.
- گونه کاپسیکوم آنوم هر دو نوع فلفل دلمهای، اعم از شیرین و تند را شامل میشود. تنوع موجود در این گونه ناشی از تغییرات مقدار کاپسایسین است. کاپسایسین ترکیبی است که تندی فلفلهای چیلی را ایجاد میکند و در فلفل دلمهایهای شیرین وجود ندارد.
- فلفل دلمهایها، به ویژه هنگامی که کاملاً رسیده باشند، سرشار از ویتامین C و A هستند. یک فلفل دلمهای قرمز کاملاً رسیده، بیش از دو برابر یک پرتقال، ویتامین C دارد.
اطلاعات پایه کاشت فلفل دلمه ای
- فلفل دلمهای، که با نام فلفل دلمه نیز شناخته میشود، گیاهی گرمادوست است که در دمای بین 21 تا 29 درجه سانتیگراد به بهترین نحو رشد میکند. دمای بهینه برای رشد آن نیز حدود 24 تا 27 درجه سانتیگراد میباشد. گیاهان فلفل دلمهای برای رشد و تولید میوه به خاک و هوای گرم نیاز دارند. بنابراین، زمان مناسب برای کاشت آنها اواخر بهار یا اوایل تابستان یعنی پس از سپری شدن آخرین یخبندان است.
- این گیاهان به سرما حساس هستند و دمای کمتر از 15 درجه سانتیگراد میتواند رشد آنها را کند نماید، گلدهی را به تاخیر اندازد و میزان تشکیل میوه را کاهش دهد. در مناطقی با آب و هوای خنک با فصل رشد کوتاه، کاشت بذر فلفل دلمهای باید 8 تا 10 هفته قبل از آخرین یخبندان در محیط بسته انجام شود. سپس نهالها پس از گرم شدن خاک باید به فضای باز منتقل شوند.
- فلفل دلمهای به خاکی حاصلخیز، غنی از مواد آلی و با زهکشی مناسب نیازمند است و آبیاری منظم برای آن ضروری میباشد. توجه داشته باشید، هم کمآبی و هم آبیاری بیش از حد میتواند بر کیفیت میوه تاثیر منفی بگذارد. این گیاهان خاک غرقابی را تحمل نمیکنند، بنابراین باید در خاکی با زهکشی خوب یا در گلدانهای مرتفع کاشته شوند.
- نیازمند به نور: آفتاب کامل
- نیازمند به آبیاری: متوسط
- نوع خاک و ویژگیهای آن: خاک لومی حاصلخیز، با زهکشی خوب و حاوی مواد آلی
- پیاچ خاک: 6.0 تا 7.0
- اندازه گلدان برای کاشت فلفل دلمه ای: 25 تا 30 سانتیمتر

بهترین زمان برای کاشت فلفل دلمه ای
اصول کاشت فلفل دلمه ای
بهترین زمان کاشت
- مناطق با زمستانهای سخت: بذرها را 8 تا 10 هفته قبل از آخرین یخبندان به صورت نشا در محیط بسته بکارید و پس از رفع خطر یخبندان، نهالها را به فضای باز منتقل کنید.
- مناطق با زمستانهای معتدل: بذرها را مستقیماً در خاک بکارید یا نهالها را در اوایل بهار یا اواخر تابستان به زمین اصلی منتقل کنید.
- فواصل کاشت: فاصله کشت باید 45 تا 60 سانتیمتر بین گیاهان و 60 تا 75 سانتیمتر بین ردیفها باشد.
- روش کاشت بذر: بذرها را در سینی نشا بکارید و پس از آماده شدن، نهالها را به زمین اصلی منتقل کنید.
- عمق کاشت بذر: بهترین عمق برای کاشت فلفل دلمه ای 0.5 تا 1 سانتیمتر است.
- زمان برداشت: 10 تا 12 هفته پس از کاشت بذر میتوان محصول را برداشت کرد.
- ارتفاع و گستردگی گیاه بالغ: گیاهان فلفل دلمهای میتوانند به ارتفاع 45 تا 90 سانتیمتر و گستردگی 45 تا 60 سانتیمتر برسند.
- روش تکثیر: اصولا این محصول از طریق بذر تکثیر میشود.
در اکثر موارد، بهتر است بذر فلفل دلمهای 8 تا 10 هفته قبل از آخرین یخبندان در محیط بسته کشت شود. دمای بهینه خاک برای جوانهزنی بذر 21 تا 29 درجه سانتیگراد است. شیوه کاشت در دمای کمتر از دمای ذکر شده در در بخش بعدی آمده است.
نهالها معمولاً طی 8 تا 25 روز سبز میشوند و پس از آنکه دو جفت برگ بر روی نهالها ظاهر شد، میتوان آنها را به گلدانهای بزرگتر با قطر حدود 7 تا 10 سانتیمتر منتقل کرد. نهالها باید در محیط بسته نور کافی دریافت کنند و نباید اجازه داد خاک آنها خشک شود.
راهنمای گام به گام کاشت بذر در محیط بسته
در جهت کسب موفقیت در روند کاشت فلفل دلمه ای، مراحل زیر را برای کاشت بذر در محیط بسته دنبال کنید. این آمادهسازی اولیه به گیاهان کمک میکند تا رشد قوی داشته باشند و همچنین آنها را برای انتقال به فضای باز به خوبی آماده میکند.

راهنمای گام به گام کاشت بذر فلفل دلمه ای در محیط بسته
- آمادهسازی ظروف و خاک: از سینیهای نشا، گلدانها یا هر ظرف کوچک دیگری که دارای سوراخهای زهکشی است، استفاده کنید. ظروف را با مخلوطی از خاک مخصوص کاشت بذر یا خاک گلدان ریز الک شده (قطعات درشت خاک گلدان را با الک باغبانی کوچک جدا کنید) پر نمایید.
- کاشت بذر: بذرها را حدود 0.5 سانتیمتر در زیر خاک بکارید. آنها را به آرامی با مخلوط خاک بپوشانید و فشار دهید.
- آبیاری: خاک را به آرامی آبیاری کنید تا مرطوب و یکنواخت شود، اما از غرقابی کردن آن جلوگیری کنید. بدین منظور میتوان از اسپری آب یا ظرف آبیاری کوچک با سرپوش مناسب استفاده کرد.
- پوشاندن سینی: سینی نشا را با پلاستیک (پلاستیکی شفاف) بپوشانید تا رطوبت آن حفظ شود و محیطی گرم و مرطوب برای تسریع جوانهزنی ایجاد گردد.
- تامین گرما: برای تشویق جوانهزنی، ظروف پوشیده شده را بر روی پد حرارتی قرار دهید تا دمای سینی نشا بین 24 تا 29 درجه سانتیگراد حفظ شود. همچنین میتوانید آنها را تا زمانی که نهالها جوانه میزنند، بر روی سطح گرم دستگاههای مختلف همچون یخچال قرار دهید. رطوبت محیط کشت را به دقت کنترل کنید، زیرا پدهای حرارتی باعث خشک شدن سریعتر خاک میشوند. پس از جوانهزنی نهالها، دمای بهینه خاک باید به 21 درجه سانتیگراد برسد زیرا خاک گرم برای آنها بهتر از خاک سرد است.
- نوردهی: پس از جوانهزنی بذرها (معمولاً 7 تا 14 روز به طول میانجامد)، پوشش را بردارید و نهالها را به مکانی که در معرض تابش نور خورشید قرار دارد، منتقل کنید زیرا آنها روزانه به دریافت 12 تا 16 ساعت نور نیاز دارند. در صورت ناکافی بودن نور طبیعی، از لامپهای فلورسنت یا LED رشد استفاده کنید و آنها را حدود 5 تا 10 سانتیمتر بالاتر از گیاهان قرار دهید.
- حفظ رطوبت و دما: خاک را مرطوب نگه دارید و گرمی محیط (حدود 21 درجه سانتیگراد) را تا زمانی که نهالها آماده انتقال به فضای باز هستند، حفظ کنید.

شرایط کاشت فلفل دلمه ای
- تنک کردن: پس از آنکه دو جفت برگ حقیقی ( منظور برگهایی مشابه برگهای گیاه مادری است زیرا در ابتدا دو جفت برگ متفاوت ظاهر میشوند) بر روی نهالها ظاهر شدند، میتوان آنها را به گلدانهای جداگانه منتقل کرد. در صورت کاشت نهالها در گلدانها، آنها را تنک کنید و گیاهان ضعیفتر را حذف نمایید. در واقع بهتر است تنها یک نهال قوی را در هر گلدان نگه دارید.
- سختسازی: قبل از انتقال نهالها به فضای باز، آنها را به تدریج طی یک یا دو هفته با شرایط محیط باز سازگار کنید. این کار را با قرار دادن تدریجی نهالها در معرض نور خورشید و دمای خنک انجام دهید.
مراقبت و نگهداری لازم بعد از کاشت فلفل دلمه ای
- نکات آبیاری: خاک را به طور مداوم مرطوب نگه دارید، اما از غرقابی کردن آن خودداری کنید. هنگام آبیاری، بهویژه در ساعات عصر، آب را در پای گیاه بریزید تا از خیس شدن برگها جلوگیری شود. ماندگاری طولانیمدت رطوبت بر روی برگها شرایط مناسبی را برای رشد بیماریهای قارچی فراهم میکند.
- کوددهی: هر 4 هفته یکبار از کود متعادل استفاده کنید یا از کود آهستهرهش هنگام کاشت بهره ببرید.
- هرس: برای تشویق رشد قویتر گیاه، جوانههای اولیه گل را حذف کنید.
- قیمگذاری: برای جلوگیری از خم شدن گیاهانی که تحت فشار وزن میوههای سنگین قرار دارند، از قیمهای سبک استفاده کنید. همچنین برای بستن گیاهان به قیمها از یک جسم نرم استفاده نمایید.
سطح دشواری کشت فلفل دلمه ای
متوسط
نکات کاشت فلفل دلمه ای
- از کاشت پی در پی فلفل دلمهای در یک مکان خاص یا در مناطقی که سایر محصولات خانواده بادمجانیان مانند گوجهفرنگی، سیبزمینی و بادمجان کشت شده است، خودداری کنید تا از تجمع بیماریها در خاک جلوگیری شود. این کار از طریق تناوب زراعی انجام میشود.
- مالچپاشی میتواند به حفظ رطوبت خاک، کنترل علفهای هرز و کاهش دمای خاک در هوای بسیار گرم کمک کند.
گیاهان همزیست فلفل دلمه ای
- از گیاهان همزیست خوب برای کاشت در مجاورت فلفل دلمه ای میتوان به ریحان، پیاز، هویج و گل همیشه بهار اشاره کرد.
- از کاشت رازیانه و اعضای خانواده کلم در نزدیکی این گیاهان خودداری کنید.

آفات و بیماریهای رایج فلفل دلمه ای
آفات و بیماریهای رایج
- آفات: شته، کرم سیمانبر، سوسک برگخوار
- روشهای پیشگیری و کنترل: گیاهان را به طور منظم بررسی کنید و از روغن نیم (چریش) یا صابون حشرهکش استفاده نمایید.
- بیماریها: پوسیدگی انتهای گل، لکه باکتریایی، سفیدک پودری
- روشهای پیشگیری و کنترل: از آبیاری گیاه از بالا خودداری کنید و تهویه مناسب را فراهم نمایید.
برداشت فلفل دلمه ای
- زمان برداشت: فلفل دلمهای را بسته به ترجیح و کاربرد مورد نظر خود، میتوانید زمانی که به اندازه و رنگ دلخواهتان رسید، برداشت کنید. همهی فلفلهای دلمهای ابتدا سبز هستند و با رسیدن به بلوغ، رنگ آنها به قرمز، زرد، نارنجی، بنفش یا سایر رنگها (بسته به نوع رقم) تغییر میکند. در طول فرآیند رسیدن، شیرینی آنها افزایش مییابد و میزان ویتامین آنها نیز بیشتر میشود. فلفلها را میتوان در حالی که هنوز سبز (نارس) هستند، زمانی که سفت و به اندازه کامل رسیدهاند، برداشت کرد یا آنها را برای رسیدن کامل بر روی گیاه گذاشت تا طعمی غنیتر و ارزش غذایی بالاتری پیدا کنند.
- نکات برداشت: از قیچی برای جدا کردن میوهها از گیاه استفاده کنید؛ از چیدن مستقیم میوهها خودداری نمایید تا از آسیب به گیاه جلوگیری شود. با برداشت منظم، گیاهان به تولید گل و تشکیل میوههای بیشتر ادامه خواهند داد.
- نگهداری: فلفلها را در یخچال نگهداری کنید. آنها را میتوان به مدت دو تا سه هفته در دمای 7 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 80 تا 90 درصد نگهداری کرد.
برای افزایش ماندگاری فلفلهای دلمهای برداشت شده، آنها را بدون شستشو در کشوی مخصوص سبزیجات یخچال در دمای تقریبی 7.5 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. آنها را میتوان به مدت دو تا سه هفته در دمای 7 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 80 تا 90 درصد نگهداری کرد. این دما کاهش آب و چروکیدگی فلفل دلمهای را به حداقل میرساند و باعث میشود فلفلها تازه بمانند. نگهداری فلفلها در دمای کمتر از 7.5 درجه سانتیگراد میتواند منجر به آسیبهای ناشی از سرمازدگی مانند ایجاد لکه و پوسیدگی شود. برای یخچالهای خانگی که معمولاً در دمای حدود 4.5 درجه سانتیگراد تنظیم میشوند، فلفلهای تازه و رسیده حدود یک هفته دوام میآورند. همیشه فلفلها را قبل از مصرف بشویید تا کیفیت آنها در طول نگهداری در یخچال حفظ شود.

تکثیر فلفل دلمه ای
فلفلهای دلمهای به راحتی میتوانند برای نگهداری طولانیمدت منجمد شوند. بدین منظور ابتدا آنها را به صورت نواری برش دهید، سپس یک لایه از آنها را روی سینی پخش کنید ( تا از چسبندگی آنها به یکدیگر جلوگیری شود)، و در نهایت آنها را منجمد نمایید. پس از انجماد کامل، نوارها را به کیسههای پلاستیکی در بسته منتقل و آنها را در فریزر نگهداری کنید. این روش بافت و طعم آنها را برای استفاده در غذاها حفظ میکند.
تکثیر فلفل دلمه ای
از طریق کاشت بذر میتوان گیاهان جدیدی تولید کرد.
کاربردهای آشپزی
فلفل دلمهای، به دلیل بافت ترد، رنگ زنده و طعم ملایم و شیرین، در آشپزی کاربردهای فراوانی یافته است. آنها را میتوان هم به صورت خام و هم پخته مصرف کرد، به همین دلیل، یک ماده اصلی در پخت غذاهای مختلف در سراسر جهان است.
مصرف خام
مصرف فلفلهای دلمهای به صورت خام، تردی دلپذیری به سالادها، سبزیجات خام و ساندویچها میافزاید و رنگ آنها را زندهتر میکند. شیرینی ملایم آنها مکمل سسها و دیپهای تند است و همین امر آنها را به انتخابی محبوب برای پیشغذاها و میانوعدهها تبدیل کرده است.
روشهای پخت
- تفت دادن: فلفل دلمهای در هنگام تفت دادن، رنگ زنده و بافت سفت خود را حفظ میکند و به همین دلیل، افزودنی رایج در غذاهای آسیایی مانند غذاهای تفتدادهشده و برنج سرخشده است. همچنین طعم فلفل دلمه ای میتواند با مواد غذایی پروتئینی مانند مرغ، گوشت گاو یا توفو به خوبی هماهنگ شود.
- کباب کردن: فلفل دلمهای کبابشده طعمی دودی و شیرین دارد و برای استفاده در آنتیپاستو، پاستا و لایه رویی پیتزا ایدهآل است. فلفل دلمهای کبابشده همچنین میتواند به سوپها اضافه گردد یا برای بهبود طعم سسها، در آن پوره شود.
- پر کردن: فضای داخلی توخالی فلفل دلمهای، آن را برای پر کردن با غلات، گوشت یا مواد پرکننده گیاهی مناسب کرده است. از جمله موادی که میتوان با آن داخل فلفل دلمهای را پر کرد می توان به برنج، کینوا، گوشت چرخکرده یا ترکیبی از سبزیجات و پنیر اشاره کرد.
- کباب کردن روی گریل: فلفل دلمهای برای کباب کردن، با سایر سبزیجات یا به تنهایی، بسیار مناسب است. فلفل دلمهای کبابشده اغلب در غذاهای مدیترانهای یا در لایه رویی همبرگر و رول استفاده میشود.

فلفل دلمه ای در آشپزی
سایر کاربردهای آشپزی
- سس سالسا و ترشیجات: فلفل دلمهای خرد شده، رنگ و طعم دلپذیری را به سالساهای تازه، که اغلب از گوجهفرنگی، پیاز و گیاهان معطر تشکیل شده است، میافزاید. آنها همچنین در انواع ترشیجات و چاشنیها برای ایجاد طعمی شیرین و ترش مورد استفاده قرار میگیرند.
- سسها: فلفل دلمهای یکی از مواد اصلی در سسهایی مانند رومسکو و کولیس فلفل دلمهای است. فلفل دلمهای کبابشده را میتوان با سیر، روغن زیتون و آجیل مخلوط کرد تا سسی غنی و خامهای برای همراهی با غذاهای دریایی، سبزیجات یا پاستا تهیه شود.
- خورشها و خوراکهای پخته شده: فلفل دلمهای معمولاً به غذاهای غلیظ مانند راتاتویی، کاری یا خورشهای اضافه میشود زیرا شیرینی آنها بهبود طعم کلی غذا را در پی دارد.
- ترشی: فلفل دلمهای را میتوان ترشی انداخت تا طعم و تردی آن حفظ شود. ترشی فلفل دلمه ای یک چاشنی محبوب برای ساندویچها، گوشتها و سالادها است.
آشپزی در سراسر جهان
فلفل دلمهای در انواع مختلفی از غذاهای جهان مورد استفاده قرار میگیرد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- در غذاهای مدیترانهای اغلب به صورت کبابشده و در سالادها، آنتیپاستوها یا دیپها سرو میشود.
- در غذاهای مکزیکی جزء جداییناپذیر غذاهایی مانند فاهیتا، سالساها و انچیلادا است.
- در آسیا استفاده از آن در غذاهای تفتداده شده، کاریها و غذاهای نودلی رایج است.
- در اروپای شرقی در غذاهای نمادین مانند لچو مجارستانی یا فلفل دلمهای پر شده مورد استفاده قرار میگیرد.
فلفل دلمهای به واسطه تنوع و فواید غذایی خود، یک ماده خوراکی محبوب در آشپزی است که استفاده از آن موجب تغییر رنگ، طعم و بافت غذا میشود.
در نتیجه، کاشت فلفل دلمه ای برای هر باغبانی با پاداش زیادی همراه است زیرا آنها موفق به برداشت محصولاتی رنگارنگ و خوشطعم میشوند که کاربرد گسترده ای در آشپزی دارند. با رعایت نکات ذکر شده میتوان انواع فلفل دلمه ای را در باغهای خانگی و گلدانها پرورش داد و به طیف متنوعی از فلفلها دست یافت. برای لذت بردن از برداشت فراوان فلفل دلمهای در طول سال، از نکات ذکر شده در این مقاله غافل نشوید.

کاشت و برداشت فلفل دلمه ای
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد!