معرفی گل پیچ شمعی یا هویا

پیچ شمعی با نام علمی "Hoya bella" ، از خانواده "Asclepidaceae" است. هویا دارای 200 گونه متفاوت بوده که اغلب بومی قاره آسیا بخصوص کشورهای هند، چین، تایلند، مالزی، فیلیپین و اندونزی هستند و و ارتفاع آن از حدود 22 تا 30 سانتیمتر و گسترش آن به 35 تا 40 سانتیمتر می‌رسد. پیچ مومی شاخه های تقریبا آویزان دارد و برگ‌های آن تخم مرغی شکل و سبز رنگ پریده است. گل‌های گوشتی آن 5 سانتی متر قطر داشته و سفید و معطر و ستاره ای می‌باشند و قسمت مرکزی آنها سرخ رنگ است. گل‌ها از اواسط بهار تا اواخر تابستان ظاهر می‌گردند. پیج شمعی گیاهی زیبا و مناسب برای سبد آویزان است چرا که برگ‌ها سبز و مومی، ساقه‌های خزنده و آویزان و گل‌های خوشه ای سفید رنگ با رنگ قرمز در وسط که با آویزان شدن از سبد، منظره زیبایی به گلدان می‌دهند. شهد مومی اغلب به شکل پیچ و یا گیاهی خزنده، چندساله و همیشه سبز است که بخصوص به دلیل گل‌های زیبا و غیر معمولی که دارد، مورد توجه قرار گرفته است. این گیاه را می‌تواند به شرط رعایت نیازهای محیطی و همچنین انجام به موقع هرس و سرزنی ساقه‌ها، به راحتی در گلدان نیز پرورش داد.

جهت خرید بذر به فروشگاه بذر گل و گیاه نازبو مراجعه کنید.

نیازهای پیچ شمعی

آبیاری: آبیاری منظم به رشد مناسب و گلدهی کمک می‌کند اما نباید اجازه داد که خاک خیس باقی بماند بنابراین ابتدا صبر کنید تا سطح خاک تا حدود عمق 5 سانتیمتری خشک شود و سپس گیاه را آب دهید. خاک خشک و یا خاک خیس و غرقابی هر دو می‌توانند منجر به ریزش غنچه‌های گل این گیاه و عدم تشکیل شدن غنچه‌های گل جدید شوند.

این گیاهان همیشه سبز هستند و در طی زمستان اگر چه سرعت رشد آنان کاهش می‌یابد اما به خواب فرو نمی‌روند. در طی زمستان آبیاری آنرا کم کنید. در طی زمستان مرطوب شدن سطح خاک کافی است و لزومی ندارد که حتماً بعد از آبیاری آب از منافذ زیر گلدان بیرون بیاید.

البته خشکی کشیدن گیاه در این زمان از سال می‌تواند منجر به چروک شدن برگ‌ها و حتی ریزش آنها شود. توجه داشته آبیاری زیاد در طی فصول سرد از جمله دلایل از بین رفتن این گیاه است. اجازه دهید که سطح خاک به خوبی بین هر دو نوبت آبیاری خشک شود.

برای آبیاری بهتر است که از آب کمی ولرم استفاده کنید. آب سرد می‌تواند باعث کاهش رشد گیاه شود. رطوبت هوا نیز مهم است. برای غبارپاشی از آب‌های بدون املاح که ولرم نیز است، استفاده کنید. اگر امکان استفاده از آب بدون املاح را ندارید، از روش زیرگلدانی پر از قلوه سنگ و آب استفاده کنید.

بدین صورت که یک زیرگلدانی را از قلوه سنگ کوچک پر کنید، سپس تا نیمه دیواره آن آب بریزید. گلدان را بر روی قلوه سنگ‌ها قرار دهید و مراقب باشید که کف گلدان با آب داخل زیرگلدانی در تماس نباشد. آب موجود به دلیل گرمای هوا به تدریج تبخیر می‌شود و رطوبت مورد نیاز این گیاه را تامین می‌کند.

برای خرید خاک و بستر کشت به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

نور: به مکانی روشن و پر نور اما به دور از نور مستقیم آفتاب نیاز دارد. وجود 10-8 ساعت روشنایی محیط به رشد این گیاه کمک می‌کند. نور مستقیم آفتاب مناسب روزهای پاییز و زمستان است و در طی این روزها نیز در طی صبح و یا عصر هنگام نور مستقیم باید استفاده شود و در میانه روز از این نور اجتناب کنید.

البته گیاه پیچ مومی (نوع کوتاه قامت گیاه هویا) بیش از گیاه پیچ شمعی نور مستقیم را تحمل می‌کند و به گفته برخی از پرورش دهندگان پیچ مومی برای بهترین گلدهی نیاز به 4 ساعت نور مستقیم دارد.

در روزهای کم نور سال می‌توانید از نور مصنوعی نیز برای بهبود وضعیت رشد این گیاه کمک بگیرد بدین صورت که گیاه را به فاصله 20 سانتیمتری از لامپ‌های فلورسنت قرار دهید، البته این نور باید در حدود 14 ساعت در محیط وجود داشته باشد. مهم است که در طی شب محیط این گیاه تاریک باشد.

تغییر در میزان نور زمانی که بر روی گیاه غنچه گل وجود دارد می‌تواند منجر به ریزش غنچه‌های گل شود بنابراین در چنین مقطع زمانی، جای گلدان را تغییر ندهید. نور شدید و مستقیم آفتاب از جمله دلایل سوختن نوک و حاشیه برگ‌ها و خشکیدن غنچه‌ها است.

از طرفی کمبود نور نیز منجر به دراز شدن ساقه‌ها و زیاد شدن فاصله برگ‌ها از یکدیگر است. همچنین اگر تمایل دارید که گیاه در طی فصل رشد خود از نور مستقیم نیز بهره مند شود، نور مستقیم اوایل صبح که هوا هنوز خنک است را استفاده کنید.

دما:  دمای مناسب در طی فصل رشد این گیاه 24-18 درجه سانتیگراد است و دما نباید از 16 درجه بیاید. برخی از پرورش‌دهندگان نیز دمای 22 در طی روز و 16 درجه در طی شب را در فصول رشد این گیاه مناسب دانسته اند.

البته در طی زمستان که رشد پیچ شمعی آهسته شده است، دما می‌تواند کمتر باشد اما هرگز اجازه ندهید که دما به کمتر از 10 درجه سانتیگراد نزول کند. هوای سرد منجر به پژمردگی، کم رنگ شدن برگ‌ها و حتی سیاه شدن آنان می‌شود. در طی فصل سرد گیاه هویا را از منابع گرمایی مانند شوفاژ و یا بخاری و ... دور نگه دارید.

برای خرید پیت ماس به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

حرارت این منابع منجر به خشک شدن برگسار و زیرش غنچه‌های گل می‌شود. در طی تابستان نیز به شرط وجود مکانی سایه و همچنین آبیاری مناسب، این گیاه می‌تواند دما را تا 30 درجه سانتیگراد نیز تحمل کند.

خاک:  خاک گلدان را بهتر است سبک با زهکش خوب انتخاب کرد، بنابراین بکارگیری دو قسمت پیت موس و یک قسمت پرلایت به همراه یک قسمت خاک معمولی و یک قسمت خاک برگ و یا دو قسمت پیت موس + دو قسمت خاک معمولی + یک قسمت ورمیکولایت + یک قسمت پرلایت محیط خوبی برای رشد این گیاه ایجاد می‌کند.

برای خرید پرلیت به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

همچنین اگر موادی همانند پیت موس و یا پرلایت و ورمیکولایت را در اختیار ندارید می‌توانید از مخلوط خاک برگ +خاک معمولی+ شن برای این گیاه استفاده کنید. گلدان را هر 3-2 سال یکبار و اوایل بهار تعویض کنید. نیازی به تعویض سالانه گلدان نیست، زیرا اگر تراکم ریشه‌های این گیاه در گلدان بیشتر باشد، گلدهی نیز بهتر انجام می‌شود.

همچنین زمانی که گلدان را بزرگتر می کنید فقط کافی است که قطر دهانه آن در حدود 5 سانتیمتر از گلدان قبلی بزرگتر باشد. هرگز گلدان این گیاه را زمانی که گل دارد عوض نکنید.

برای کوددهی نیز می‌توانید در طی بهار و تابستان هر دو هفته یکبار با کودهای محلول مخصوص گیاهان زینتی بخصوص با فرمول 10-10-10  استفاده کنید. در اواخر پاییز و در طی زمستان به گیاه کود ندهید.

برای خرید کود به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

تکثیر: با وجود اینکه پیچ شمعی از انواع گیاهان گوشتی است و آب را در بافت خود نگه می‌دارد. ولی باز هم نیاز مند شرایط رطوبتی مناسب می‌باشد. چرا که یک گیاه اپی فیت بوده و خاستگاه طبیعی آن جنگل‌های بارانی و مرطوب است.

شما می‌توانید برای تکثیر پیچ شمعی، با یک چاقو یا قیچی تیز، قلمه‌های انتهایی ساقه را به طول 8 تا 10 سانتیمتر جدا کنید و برگ‌های پایین قلمه‌ها را به طول 3 سانتیمتر از ساقه بکنید، سپس انتهای قلمه را در پودر هورمون ریشه زایی فرو برده و هر 5 تا 7 قلمه را برای به دست آوردن گیاهی با شکل مناسب، در گلدانی با قطر دهانه 9 سانتیمتر حاوی کمپوست بذر و قلمه با پایه پیت قرار دهید، دقت کنید كه قلمه‌های انتهایی و ساقه‌ای را جداگانه بکارید و قلمه را درست در خاک بگذارید، چون امکان دارد گیاه وارونه در خاک قرار بگیرد. خاک را نسبتاً مرطوب نگهداشته و قلمه‌ها را با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید. گلدان‌ها را در با نور مناسب و کافی و دمای 18 تا 20 درجه سانتیگراد نگه دارید. ریشه دهی دو ماه طول می‌كشد.

بعد از این مدت کیسه پلاستیکی را بردارید و شروع به تغذیه مصنوعی کنید. حداقل تا یکسال گلدان را تغییر ندهید.

نکته: قلمه هایی که حدود 6-2 گره (محل اتصال برگ به ساقه) دارند بهتر ریشه تولید می کنند.

هرس: این گیاه رشد نسبتا سریعی دارد و ساقه ها به سرعت بلند می شوند بنابراین برای اینکه گیاه حالت بوته ای خود را حفظ کند باید ساقه ها را سرزنی کرد تا مانع از بلند شدن بیش از اندازه ساقه ها شویم. البته در زمان هرس توجه داشته باشید که به هیچ عنوان ساختارهایی را که شبیه ساقه اما بدون برگ هستند را قطع نکنید.

این ساختارها ساقه نیستند بلکه آنان در اصل دمگل هستند که بر روی آنان هر ساله گل تولید می شود. همچنین برای قطع گلهای خشک باید گلهای خشک را به شکل جدا و تک تک حذف کرد زیرا حذف تمامی گل به همراه ساقه آن منجر به کاهش گلدهی در سال آینده خواهد شد.

حتی گاهی توصیه شده است که گلهای خشک را اصلا دست نزد زیرا آنان وقتی که خشکیده شوند خود ریزش می کنند و لزومی به کندن با دست وجود ندارد. برای شکل دهی به ساقه های این گیاه نیز می توانید یا آنرا در سبد آویز بکارید تا ساقه ها آویخته شود و یا اینکه با کمک قیمهای سیمی شکل ساقه ها را به شکل نیم دایره درآورید و ساقه ها را بر روی آن هدایت کنید.

آفات و بیماری: شته ، کنه تارعنکبوتی و شپشک آرد آلود از جمله آفات رایج این گیاه هستند. پیچ شمعی بیماری خاصی ندارد اما بهتر است برای جلوگیری از شیوع بیماری های قارچی برگسار گیاه بخصوص در طی شب هنگام برای مدت طولانی خیس و مرطوب باقی نماند.در واقع گیاهان هویا بیشتر به شرایط نامساعد محیطی حساس هستند تا بیماری ها.