انواع کاکتوس خانگی با عکس و نام

انواع کاکتوس با عکس، عنوان مقاله ای است که امروز در "نازبو" قصد داریم به شرح کامل آن بپردازیم. با ما همراه باشید تا با نحوه نگهداری کاکتوس در منزل بیشتر آشنا شوید. کاکتوس گیاهی است از تیره کاکتوسیان (Cactaceae) تیره‌ای از میخک سانان که اغلب خاردار و گوشتی هستند. کاکتوس‌ها در ابتدا تنها در شمال و جنوب و نواحی مرکزی آمریکا رشد می‌کردند اما امروزه در بسیاری از مناطق گرم و خشک جهان توسط مردم پراکنده شده اند. این گیاهان طی طوفان‌های ناگهانی آب ذخیره کرده و آب ذخیره شده را در طول ماه‌های خشکسالی به مصرف می‌رسانند و خوب است بدانید که کاکتوس در ایران هیچ گونه بومی ندارد. کاکتوس‌ها برگ‌های خیلی کوچکی داشته و یا اصلاً برگ ندارند همچنین ریشه‌های عمیق و ساقه شبکه مانندی دارند که به عنوان منبع ذخیره آب عمل می‌کنند، این ساقه‌ها توسط تیغ‌هایی محافظت می‌شود.

جهت خرید بذر کاکتوس به فروشگاه بذر گل و گیاه نازبو مراجعه کنید.

گیاهانی که دارای این پنج ویژگی اند کاکتوس محسوب می‌شوند: آرئول‌ها یا بالشتک‌های خار، به‌طور ثابت در تمام اعضاء وجود دارد. به جز تعداد کمی، آرئول دارای خارها یا موهای خار مانند ظریف به نام گلوشید و یا هر دو است. تمام کاکتوس‌ها چندساله هستند. میوه آن‌ها سته تک خانه است. همگی دو لپه هستند. گلبرگ‌های گل، در بالای تخمدان ظاهر می‌شوند.

افزون بر این، گیاهان گروه کاکتوس، اغلب بی‌برگ بوده و فقط آثاری از برگ که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. تنها استثناء بین کاکتوس‌ها جنس Pereskia است که گیاهان این جنس دارای برگ هستند. هیچ گیاهی در سلسله گیاهی از نظر تنوع در شکل گیاه، اندازه و رنگ آرئول‌ها و خارها، گل‌های زیبا با جلای فلزی مشخص، مشابه کاکتوس نیست. دامنه رنگ گل‌ها، از سفید تا صورتی، یاسی، زرد، لاکی، قرمز متمایل به لاکی تیره، بنفش و حالت‌های چند رنگ به صورت نقاط یا رگه‌ها متنوع است، ولی با وجود این زیبایی، عمر گل آن‌ها کوتاه است. به عنوان مثال، در جنس‌های "Astrophytum"،" Echinopsis"، "Lobivia"، "Parodia" و "Rebutia" گل‌ها پس از افزایش شدت نور باز شده و در شب بسته می‌شوند. و برعکس در "Selenicereus spp" گل‌ها پس از غروب باز شده و در صبح بسته می‌شوند.
در بعضی گونه‌ها، مثل "Haageocereus bicolor" و "Gymnocalycium" گل‌ها دو روز دوام می‌آورد. اندازه قطر گل‌ها، نیز از یک سانتی‌متر در بعضی انواع مامیلاریا تا حدود ۳۵ سانتی‌متر در تعداد کمی از انواع شب گلدهنده متغیر است.

بیشتر بخوانید: کاکتوس ها و ساکولنت های خاص

تیره کاکتوس به سه زیر تیره تقسیم می‌شود که عبارتند از:
پرسکیه (Pereskieae): درخت مانند، دارای برگ‌های پهن، گل‌ها دارای دمگل کوتاه، گل‌ها به صورت دسته‌ای و شبیه گل نسترن‌های وحشی.
زیر تیره پرسکیه از قدیمی‌ترین کاکتوس‌ها است و بیشتر شباهت به درختان جنگلی دارد. گیاهان بوته مانند بوده و اغلب دارای برگ‌های پهن هستند. این نوع کاکتوس‌ها بی‌شباهت به درختان کوچک مرکبات نیستند. گل‌ها دارای دمگل کوتاه هستند و به صورت دسته‌ای و شبیه به گل نسترن‌های وحشی اند. بوته‌ها دارای تیغ هستند ولی تیغ‌های این گیاه شباهتی به تیغ‌های کاکتوس‌های دیگر ندارند. پرسکیای گل درشت (Pereskia grandiflora) از مهمترین گیاهان این زیر تیره است و به انگلیسی رز کاکتوس Rose cactus نامیده می‌شوند.

پرسکیا

بیشتر بخوانید: آموزش پیوند زدن کاکتوس

اوپنسیه: این زیر تیره دارای ساقه‌های گوشتی و آبدار هستند، ساقه‌ها بندبند و در محل گره ترد و شکننده‌اند. روی آن‌ها را تیغ‌های مجتمع و کوتاه و نرم پوشانده است که به آسانی از جا کنده می‌شود و با لمس کردن آن‌ها تعداد زیادی به دست می‌چسبد. از انواع معروف این زیر تیره Tephrocactus) Nopalea) و Opuntia است. این کاکتوس‌ها برگ ندارند و گل‌هایشان شبیه چرخ‌دنده و بدون دمگل هستند.

اپونتیا

سرئه: زیر تیره سرئه دارای انواع بسیار متعدد است. در این‌ها، ساقه‌ها و تنه به صورت کشیده و ستونی است. تیغ‌ها در گونه‌های مختلف به شکل‌های متفاوت است و بسیاری از گونه‌ها بدون تیغ می‌باشند. گل‌های این زیر تیره بدون دمگل و بسیار زیبا هستند و مستقیم روی ساقه‌ها و تنه قرار دارند. گیاهان این زیر تیره در مناطق سردسیر به عنوان گیاهان گلخانه‌ای در منازل نگهداری می‌شوند. این زیر تیره به راسته‌های زیر تقسیم می‌شوند.
سرئنه (Cereanae): از انواع کاکتوس معروف شامل سرئوس، کلیستوکاکتوس، Eriocereus، Pachycereus و Heliocereus و Cephalocereus یا همون Old man است. کاکتوس اولد من از کاکتوس‌های معروف و محبوب و گران قیمت می‌باشد که در صورت وجود نور زیاد موهایش بلندتر شده و می‌توان آنها را شانه کرد. توجه کنید که بیشتر اولدمن‌ها روی پیوند هستند ولی آنهایی که روی خاک کاشته شدند ارزش بیشتری دارند کلیستوکاکتوس در نگاه اول برای غیر حرفه ای‌ها  با اولد من اشتباه گرفته می‌شود. توی این دسته کاکتوس سن پدرو رو هم که کلی خاصیت دارویی دارد، می‌شود اضافه کرد.

اولد من

هلیوسرئوس

ایروسرئوس

کلیستوکاکتوس

سن پدرو

پاخی سرئوس

هیلوسرئنه (Hyloceeanae): از انواع کاکتوس معروف است که به صورت رونده و پیچ‌های اپی‌فیت، با ریشه‌های هوایی است که به صخره‌ها و تنه درختان می‌پیچند. گل‌های درشت انواع Cryptocereus، Hylocereus و Selenicereus که جزء این راسته‌ هستند، شب‌ها باز می‌شود، روی این اصل در زبان انگلیسی به آن کاکتوس شب (Night blooming cacti) گفته می‌شود.

هیلوسرئوس

کریپتوسرئوس

سلنی سرئوس

اچینوسرئنه (Echinocereanae): گیاهان کوچک و کوتاهی هستند که به صورت منفرد و یا دسته‌ای دیده می‌شوند. گل‌های درشت بوقی شکل آن‌ها در اطراف ساقه‌ها ظاهر می‌شود. از مهمترین این کاکتوس‌ها Chamaecereus،Echinocereus، Echinopsis، Lobivia، Rebutia می‌باشند.(اچینوسرئوس ترکیبی از اچینو و سرئوس هستش و شبیه گرز)

کاماسرئوس

اچینوسرئوس

اچینوپسیس

لوبیویا

ربوتیا

اچینوکاکتانه (Echinocactanae): از انواع کاکتوس کوتاه و کوچک هستند و بعضی به‌صورت مجتمع (کاکتوس‌های ستاره‌ای) پوشیده از تیغ‌ و نواری شکل‌اند. گل‌های این دسته فوق‌العاده زیبا هستند.
از انواع این کاکتوس‌ها Astrophytum، Echinocactus، Hamatocactus و Notocactus می‌باشند. آستریاس هم عضو همین دسته می باشد که تنوع خیلی زیادی دارد.

آستروفیتوم

هاماتوکاکتوس

اچینوکاکتوس

نوتوکاکتوس

کاکتانه (Cactanae): کاکتوس‌هایی کوچک، گرد، پوشیده از تیغ‌ و نواری شکل مانند هستند. گل‌ها و میوه‌ها در قسمت بالا (سر) قرار دارند. تنها نوع معروف این قبیل کاکتوس‌ها نوع Melocactus است که دارای گونه‌های مختلف است. از جمله معروف‌ترین انواع کاکتوس این دسته به پیوت میشه اشاره کرد.

همچنین بخوانید: تزیین فضا با گیاهان گوشتی

پیوت

ملوکاکتوس

کوری فانتانه (Coryphantanae): این دسته نیز گرد و تقریبا کروی پوشیده از تیغ‌های نسبتا بلند و برگشته‌ هستند. از مهمترین انواع کاکتوس های این راسته می توان به Thelocactus، Mammillaria، Coryphantha اشاره کرد.

تلوکاکتوس

کوری فانتا

مامیلاریا

اپی‌فیلانه (Epiphyllanae): معروف‌ترین کاکتوس‌ها، از جمله ارکید کاکتوس (Orchid cactus) و کریستمس کاکتوس (Christmas cactus) در این راسته قرار دارند. این گیاهان مخصوص مناطق گرمسیر و اغلب به‌صورت دارزی هستند. شاخه‌های پهن و برگ مانند و اغلب بدون تیغ دارند. گل‌های آن‌ها بسیار درخشنده و زیبا می‌باشند. از مهمترین انواع این گیاهان Epiphyllum hybrid و Zygocactus trunacactus است.

کاکتوس کریسمس

زیگو کاکتوس

ریپسالیدانه (Rhipsalidanae): این راسته دارای شاخه‌های کشیده، افتاده و بندبند که روی این اصل در انگلیسی به آن‌ها کاکتوس زنجیره‌ای (Chain cactus) می‌گویند. روی درختان در مناطق حاره به‌صورت اپی‌فیت زندگی می‌کنند. گل‌ها کوچک و میوه‌ها سته‌مانند است. از مهمترین این کاکتوس‌ها Rhipsalis و Lepsimium می‌باشد.
 

لپیسیموم

ریپسالیس

اغلب کاکتوس‌ها در شرایط آب و هوایی مختلف رشد کرده و برای عادت دادن خود با این شرایط، اندازه‌ها و شکل‌های عجیب با ساقه‌های گوشتی، آبدار و مفصل‌دار ایجاد کرده‌اند. ساقه‌های گوشتی سبز آن‌ها، عمل ذخیره آب جهت مواقع خشکی و نیز فتوسنتز جهت ساختن غذا را به جای برگ‌ها انجام می‌دهد. تصور عمومی که کاکتوس‌ها گیاهان بیابانی هستند، به‌طور کامل صحیح نیست. برخی از انواع کاکتوس‌ها، در چمن‌زارهایی که در آنجا گیاهان دیگری مثل درختان کوتاه، درختچه‌ها و باریک برگ‌ها وجود دارد، رشد می‌کنند. گونه‌هایی وجود دارند که در یک خاک لومی خوب رشد می‌کنند، در حالی که برخی دیگر در صخره‌ها و کوه‌های پر آب ساکن شده‌اند. انواع کاکتوس‌‌های گلدهنده زیبا مثل "Epyphyllums" به‌صورت دارزی روی درختان در جنگل‌های برزیل رشد می‌کنند.

بیشتر بخوانید:  آموزش ساخت تراریوم کاکتوس
 

نگهداری کاکتوس در منزل فرآیند اهلی شدن بعضی گونه‌های کاکتوس‌ باعث از دست رفتن مقاومت طبیعی شده است. در این مورد، اغلب مشاهده شده است که اگر یک کاکتوس که در شرایط نیمه سایه رشد می‌کند، به‌طور ناگهانی به شرایط با تابش شدید آفتاب منتقل شود، دچار سوختگی می‌شود. به همین‌دلیل لازم است کاکتوس‌های اهلی شده در شرایط مناسب نگهداری شوند. تمام کاکتوس‌ها، نور فراوان را می‌پسندند. در مناطقی که تابستان خیلی گرم دارند، توصیه می‌شود که در وسط روز و نیز بعد از ظهر از تابش آفتاب به گیاه جلوگیری شود. کاکتوس های رشد کرده در سایه باریک و کشیده بوده، گل نداده یا گلدهی آن‌ها کم‌ می‌شود. آب زیاد برای اغلب گونه‌ها مضر است. تمام کاکتوس‌ها باید در گلخانه یا زیر پوشش پلی‌اتیلینی نگهداری شوند، گرچه تعداد کمی از انواع مقاوم Cereus، Echinopsis و Opuntia می‌توانند در مناطق گرم، در هوای آزاد نیز رشد کنند. برای تولید گل زیاد و نیز بافت مناسب گیاه، جریان هوای تازه ضروری است. بنابراین، یک گلخانه کاکتوس‌ باید دارای سقفی از جنس شیشه، فیبر شیشه (فایبر گلاس) یا پلی‌اتیلن بوده و دیواره‌های کناری آن باز باشد. در مناطق خیلی گرم، ضلع غربی گلخانه باید با دیواره آجری بسته شود.

بیشتر بخوانید:  آیا کاکتوس‌ها به خواب زمستانی احتیاج دارند؟

چرا کاکتوس‌ها چروک می‌شوند؟

یکی از مشکلاتی که همواره در نگهداری کاکتوس‌ها مشاهده می‌شود چروک شدن آن‌ها می‌باشد. چروک شدن کاکتوس‌ها گاهی طبیعی و گاهی در اثر بیماری‌ است.

کلیک کنید تا با دلایل اصلی چروک شدن کاکتوس‌ها آشنا شوید

ترکیب خاکی گرچه کاکتوس‌ها خیلی مقاوم بوده و به راحتی پرورش داده می‌شود، ولی موفقیت در این کار، شاید تا حدود زیادی وابسته به ترکیب مناسب خاک و نیز آبیاری باشد. گرچه بخش هوایی کاکتوس‌ها، یعنی ساقه‌ها، گوشیت و گاهی به مقدار زیاد طویل هستند، ولی ریشه‌های زیرزمینی خیلی کم بوده و از نظر طولی کوتاه هستند. در نتیجه، توانایی آن‌ها در جذب رطوبت محدود است. افزون بر این، کاکتوس‌ها ممکن است نیازی به مقادیر زیاد رطوبت نداشته باشند.

شاید این سوال پیش آمده باشد که چگونه خاک کاکتوس تهیه کنیم؟ ترکیب خاکی شامل یک قسمت خاک لوم یا لوم شنی، یک قسمت کود گاوی پوسیده، دو قسمت خاک برگ پوسیده با اندازه متوسط، یک قسمت شن و مقدار کمی پودر استخوان برای رشد اغلب گونه‌ها مناسب است. به این ترکیب،مقداری آفت‌کش جهت دور کردن مورچه‌ها و دیگر حشرات علاقه‌مند به ریشه اضافه می‌شوند.

برای خرید خاک مناسب کاکتوس‌ها کلیک کنید.

کاکتوس‌ها به‌ویژه آن‌هایی که پرخار هستند، اگر دست‌کم یک‌بار در سال گلدان آن‌ها تعویض شود، نباید با مقادیر زیاد کود تغذیه شود. تغذیه زیاد، گیاهان را آبکی کرده و آن‌ها را مستعد پوسیدن می‌کند. در فصل تابستان به مواد غذایی بیشتری نیاز دارند و باید هر چند وقت یک بار کودهای غنی از پتاسیم و فسفر به‌ آن‌ها داده شود. از کودهای مخلوط و کامل می‌توان استفاده کرد. نیتروفسکا یکی از این کودها است که محلول رقیقی از آن نتایج خوبی داده است.

شما می‌توانید برای خرید کود مناسب برای گیاهانتان به فروشگاه بذر گل و گیاه نازبو مراجعه کنید.
 

همچنین در این فصل می‌توان از کودهای دامی استفاده کرد. ولی بهتر است که کود به‌صورت مایع داده شود. بسیاری از کاکتوس‌ها در منازل به دلیل کودپاشی پوسیده و از بین رفته‌اند. بنابراین در غلظت و میزان کود باید توجه کافی داشت. به نظر می‌رسد که غلظت نیتروژن در یک برنامه تغذیه نباید از ۵۰۰ میلی‌گرم در لیتر تجاوز کند.

برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله کود مناسب کاکتوس چیست؟ را مطالعه کنید.

ظروف کاشت گلدان‌‌های سفالی، اغلب بر گلدان‌های لعاب‌دار، فلزی یا پلاستیکی ترجیح داده می‌شود. چون این گلدان‌ ها، منافذی برای تبادل هوا دارند. گلدان‌‌ها، باید پاک و گندزدایی شده و پیش از کاشت خشک شوند. گلدان، با اندازه مناسب باید استفاده شود. چون گلدان‌های خیلی بزرگ، رطوبت زیادی در خود نگه ‌داشته که برای کاکتوس مضر است. در گلدان‌های کوچک، ریشه آن‌ها در هم پیچ خورده و رشد آن‌ها متوقف می‌شود.

جهت خرید گلدان مناسب گیاهانتان کلیک کنید.

زمان، روش کشت و گلدان‌ گیری کاشت انواع کاکتوس ها در زمین یا گلدان می‌تواند در هر زمان از سال، توسط فرد ماهر با رعایت احتیاط‌های لازم صورت گیرد. ولی افراد تازه‌کار بهتر است در زمانی که رشد گیاه کاهش می‌یابد، آن را جابجا کنند. باید مراقب بود در زمان جابجایی، خارها از بین نرود، چون دوباره رشد نخواهند کرد. تجربه نشان داده است که دان‌نهال‌ها (گیاهان حاصل از بذر)، گیاهان کوچک و یا حتی قلمه‌های کوچک، زمانی که در کناره‌های گلدان کاشته می‌شوند، در مقایسه با مرکز گلدان بهتر خواهند شد. چون در مرکز گلدان شانس ریشه‌دهی گیاهان جوان در اثر وجود آب زیاد، کاهش می‌یابد.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله توصیه‌های مهم برای مراقبت از گیاهان گوشتی یا ساکولنت را از دست ندهید.

آبیاری کاکتوس انواع کاکتوس‌ها در محل طبیعی، با شرایط بسیار خشک سازگار شده‌اند. در پرورش این گیاهان، آبیاری صحیح مهمترین عامل در موفقیت است. آبیاری زیاد، خطرناک‌تر از آبیاری کم است. چون آبیاری زیاد، ممکن است باعث مرگ گیاه شود. در حالی که کم‌آبی، فقط مانع رشد مطلوب می‌شود. دوره آبیاری و مقدار آب مورد نیاز به زمان سال، نوع ترکیب خاک، محل کاشت (زمین یا گلدان) و سرانجام نوع کاکتوس بستگی دارد. آب مصرفی، از نظر pH باید خنثی یا نزدیک به آن باشد. یک گیاه در یک گلدان کوچک، در مقایسه با گیاهی که در زمین کاشته شده، به مراحل آبیاری بیشتری نیاز دارد.
اصول آبیاری یک کاکتوس شامل موارد زیر است: تا زمانی که خاک هنوز مرطوب است، به هیچ وجه دوباره آبیاری نشود. یک راه‌حل جهت تشخیص خشک یا مرطوب بودن خاک گلدان، این است که با یک چکش چوبی به بدنه گلدان ظربه بزنیم که در صورتی که صدای زیر بدهد، نشانه خشک بودن خاک و صدای بم، نشانه مرطوب بودن خاک است. برای یک گیاه که در زمین کشت شده، سطح خاک به‌وسیله یک چنگک خراش داده می‌شود، تا مقدار رطوبت لایه‌های زیرین مشخص شود. آبیاری باید از پاییز به‌تدریج کم شود، تا گیاه وارد حالت استراحت شود. برای جلوگیری از خشک شدن ریشه گیاه در زمستان، هر ماه مقدار کمی آب لازم است و آبیاری باید در بهار دوباره آغاز شود، ولی در مناطقی که زمستان خیلی شدید نیست، نباید آبیاری بدین گونه کاهش یابد. از چکه کردن آب از سقف باید جلوگیری شود چون باعث پوسیدن گیاه می‌شود.

همچنین بخوانید: 10 گیاه مقاوم که به یکبار آبیاری در ماه نیاز دارند.

چه زمانی به کاکتوس‌ها آب بدهیم؟

آبیاری کاکتوس‌ها همواره یکی از چالش‌های دوستداران کاکتوس می‌باشد. آبیاری صحیح یکی از فاکتورهای مهم رشد و سلامتی کاکتوس‌ها است.
قیم‌گذاری اغلب کاکتوس‌ها نیازی به قیم ندارند. چون قادرند به‌طور محکم روی ریشه‌های خود بایستند، اما بعضی از انواع کاکتوس های ستونی بلند، ممکن است نیاز به قیم گذاری داشته باشند. استفاده از قطعات رنگ شده نی خیزران، به عنوان قیم مفید است. تکثیر انواع کاکتوس افزایش کاکتوس‌ها با بذر، قلمه، پا گیاه و پیوند امکان‌پذیر است. دان نهال‌ها زمان زیادی لازم دارند تا به اندازه مناسب برسند و نیز در مقایسه با پیوند و قلمه، به مراقبت بیشتری نیاز دارند.

بیشتر بخوانید: اشتباهات رایج در خرید و کاشت بذر کاکتوس

بذر بذر کاکتوس ‌ها، معمولا بین یک هفته تا یک ماه می‌تند. بذر Opuntia ممکن است کندتر جوانه بزند. بهترین زمان کاشت، به‌طور معمول بین فروردین تا مهر ماه است. در مناطق سرد، اگر سیستم پا گرما فراهم باشد، در هر زمان از سال می توان بذر کاکتوس را کشت کرد. دمای بهینه برای جوانه زنی ۲۱ درجه سانتی‌گراد است. بهتر است، بذرها در ظرف کم عمق کاشته شوند و ظروف کاشت نو باشند. در غیر این صورت، باید ظروف گندزدایی شده، استفاده شود. یک ترکیب خاکی مناسب جهت کاشت بذر کاکتوس ، شامل قسمت‌های مساوی از خاک برگ پوسیده و شن است. بعضی از افراد مقادیر کمی از لوم، پودر آجر و ذغال به این ترکیب اضافه می‌کنند. توصیه می‌شود، از ترکیب خاکی گندزدایی شده استفاده شود تا از مرگ گیاهچه جلوگیری گردد. بذرها به طور یکنواخت کاشته می‌شوند. بذرهای ریز پوشانده نمی‌شوند، ولی انواع درشت باید با لایه‌ای از ماسه نرم پوشانده شوند. یک لایه ماسه در سطح، مانع رشد و توسعه جلبک خواهد شد. پس از کاشت، با قرار دادن ظرف‌ها تا نیمه در یک ظرف آب، از پایین آبیاری می‌شوند. سپس، با صفحه شیشه‌ای پوشانده شده و به محل سایه منتقل می‌شوند. می‌توان با صفحات روزنامه به عنوان پوشش، شدت نور را کاهش داد. گاهی در سطح درونی شیشه، رطوبت جمع می‌شود که باید یک یا دو بار در روز برطرف شود. چون ریزش قطرات آب ممکن است به دان نهال‌های جوان آسیب برساند و یا ممکن است باعث شستن خاک پوشش دهنده بذر شود. وقتی تعداد قابل قبولی دان نهال سبز شد، شیشه باید برداشته شود و ظرف کاشت به محل نیمه سایه منتقل شود. چون گیاهان جوان نمی‌توانند نور مستقیم را تحمل کنند. وقتی دان نهال به حد کافی رشد کردند، به گلدان‌های منفرد کوچک منتقل می‌شوند. از جابجایی دان نهال‌های جوان به گلدان‌های منفرد، زمانی که احتمال از بین رفتن ریشه‌های حساس وجود دارد، باید پرهیز شود. چون مرطوب نگه‌داشتن هر گلدان منفرد، مشکل‌تر از آبیاری یک ظرف پر از دان نهال است.
 

بیشتر بخوانید: سوالات متداول درباره کاشت بذر کاکتوس
پا گیاه و قلمه تشکیل گیاه از طریق قلمه مشکل نیست، اما در گیاهان کروی بزرگ و تک ساقه محدودیت وجود دارد و نمی‌توان آن‌ها را با این روش، افزود. در بعضی کاکتوس‌ها، اغلب در پایین گیاه تعدادی پا گیاه تولید می‌شود که ممکن است در حالی که به گیاه مادری متصل هستند، ریشه‌دار باشند. پا گیاه‌های ریشه‌دار می‌توانند جدا شده و سریع کاشته شوند، ولی انواع بدون ریشه می‌توانند به عنوان قلمه استفاده شوند. جنس‌های Echinopsis، Lobivia، Mammillaria و Rebutia به راحتی پا گیاه تولید می‌کنند. گیاهی که قرار است از آن قلمه گرفته شود، برای چند روز نباید آبیاری شود تا گیاه آب اضافی را جذب و مصرف کند. این عمل، شانس پوسیدن قلمه‌ها را در بستر کاهش می‌دهد. قلمه‌ها با چاقوی تیز برداشته می‌شود و برش باید صاف و عرضی باشد. انتهای بریده، باید سریع به ماسه گندزدایی شده و پودر ذغال آغشته شود و در یک محل سایه برای ۴ تا ۵ روز بسته به اندازه و نوع قلمه، قرار گیرد تا خشک شود. این عمل، به منظور سخت شدن و تشکیل پینه در سطح بریده، برای جلوگیری از پوسیدن انجام می‌شود. ترکیب خاکی لازم برای بستر قلمه شامل، مقادیر مساوی ماسه و خاک برگ پوسیده است. قاعده قلمه‌ها، باید در بستر کاشت فرو برده شود و در صورت لازم قیم زده شود. از کاشت عمیق، باید پرهیز شود. در طول فرآیند ریشه زایی قلمه‌ها، از آبیاری بیش از حد آن‌ها حتی در آب و هوای گرم باید خودداری کرد. در مناطق گرمسیری بهتر است قلمه‌ها تا مرحله ریشه دهی در محل نیمه سایه قرار گیرد. ریشه زایی ممکن است دو هفته تا یک ماه، بسته به شرایط آب و هوایی طول بکشد. پس از اینکه قلمه‌ها خوب مستقر شدند، به گلدان یا محل کاشت منتقل می‌شوند. این روش جهت افزایش سریع پایه‌ها، مفید است.

 

همچنین بخوانید: تکثیر ساکولنت به روش قلمه برگ

پیوند پیوند یک عمل جالب و معمول در پرورش کاکتوس‌ها است و مزایایی نیز بر دیگر روش‌ها دارد. به عنوان مثال، به تولید سریع گیاه با اندازه مطلوب کمک می‌کند. همچنین تعداد کمی از گونه‌های حساس که ریشه خود خوب رشد نمی‌کنند، می‌توانند روی پایه‌های مقاوم‌تر پیوند شوند. همچنین، کاکتوس‌های حاوی مقادیر کم کلروفیل مثل Gymnocalyicium mihanovichii friedrichii ‘rubra’ و رقم ‘Multicolor’ می‌توانند فقط در صورتی که روی پایه سبز پیوند شود، رشد کند. پیوند زدن، همچنین، برای افزایش هیبریدها، فرم‌های Cristate و غول‌پیکر قابل استفاده است. مزیت دیگر این است که اگر بخش از یک گونه نایاب در اثر حشرات، بیماری و یا دلایل دیگر از بین برود، گونه می‌تواند به وسیله پیوند قسمت سالم آن گیاه روی یک پایه مناسب حفظ شود. مهمترین عیب پیوند، این است که پیوندک‌‌ها ویژگی‌های خاص گونه را از دست می‌دهند، ولی به‌طور معمول گیاهان پیوندی، بهتر رشد خواهند کرد. در زمان پیوند، مهمترین کار، انتخاب یک پایه سالم و مناسب است. سه روش پیوند در کاکتوس کاربرد دارد:
پیوند سطحی
پیوند شکافی
پیوند مورب

چگونه کاکتوس رنگی درست کنیم؟

کاکتوس‌های رنگی به دلیل زیبایی که دارند از پرطرفدارترین گیاهان آپارتمانی هستند.برای داشتن این کاکتوس‍‌ها راهی جز پرورش و پیوند کاکتوس وجود ندارد.

با کلیک روی این لینک اصول پیوند کاکتوس را خواهید دید

پیوند سطحی در این نوع پیوند، دو سطح پایه و پیوندک باید صاف و مسطح باشد. با چاقوی تیز و باریکی برش افقی روی پایه ایجاد کرده، دو سطح پایه و پیوند را روی هم قرار داده و با نوار پلاستیکی، نخ و یا با استفاده از وزنه‌های فلزی آن‌ها را روی هم استوار می‌نمایند. پیوند شکافی در این نوع، در وسط پایه شکافی به شکل V (گوه) ایجاد کرده و پیوندک را نیز به شکل مکمل شکاف، یعنی گوه‌ای شکل، برش داده و داخل شکاف جای می‌دهیم. برای اتصال آن‌ها، از نخ یا خلال دندان استفاده می‌شود. پیوند مورب این نوع پیوند، بیشتر برای پایه‌های بلند و باریک توصیه می‌شود. در این روش، پایه و پیوندک را به گونه اریب برش داده و دو قطعه را به وسیله نخ محکم می‌کنند. چند روز پس از انجام پیوند، گیاه را در سایه گذارده و باید دقت نمود که نخ یا نوار پلاستیکی خیلی خوب بسته شده باشد. پس از یک هفته نیز چنانچه از خار یا چوب خلالا استفاده شده، باید برای جلوگیری از بروز آلودگی و بیماری‌ها، آن‌ها را از پایه و پیوندک بیرون آورد. روش دیگری در پیوند کاکتوس به کار می‌رود که «پیوند خواب» نام دارد. در این روش، پایه بدون ریشه بوده و به‌صورت قطعه‌ای از کاکتوس‌ها می‌باشد. پیوندک را به یکی از روش‌های ذکر شده، بر روی پایه بدون ریشه قرار داده و سپس، هر دو قسمت را به‌صورت پیوند شده در گلدان قرار می‌دهند تا قسمت پایه ریشه‌دار شود و نیز پیوند جوش بخورد. کشورهای صادرکننده کاکتوس پیوندی «ژیمنوکالیسیوم»، بیشتر از این روش استفاده می‌کنند. مدتی پس از انجام پیوند، برخی پایه‌ها به سبب توقف رشد طولی که در نتیجه عمل پیوند پدید می‌آید، پیرامون تنه خود پاجوش‌هایی تولید می‌کنند که به‌دلیل تغذیه از پایه اصلی، گاهی رشد را در پیوندک کند یا متوقف می‌کند که باید از درون خاک قطع شوند. پیوند به‌طور عمده در تابستان انجام می‌شود. چون در این زمان، هوا خشک بوده و احتمال پوسیدن کمتر است. به‌زودی، پس از عمل پیوند، گیاهان پیوند شده به یک محل سایه و گرم منتقل می‌شوند تا سطح بریده شده، سریع خشک نشود. آبیاری پایه، به‌صورت معمول باید انجام شود و باید مراقب بود که آب وارد محل اتصال پایه و پیوندک نشود. ناسازگاری پایه و پیوندک، ممکن است منجر به مشکلات متنوعی، مثل توقف رشد پیوندک، فرو رفتن ریشه‌های پیوندک در داخل پایه، تورم پایه در زیر محل اتصال و غیره شود، بنابراین لازم است پایه مناسب برای هر پیوندک انتخاب شود.