دیوار سبز "Green wall" یا نمای سبز همان فضای سبزی است که به صورت عمودی ( دیوار سبز عمودی ) و مستقل و یا بر روی یک دیوار شکل می گیرد. دیوار های سبز در خیلی از نقاط به صورت طبیعی به وجود آمده اند همانند رشد و گسترش گیاه مو چسب بر روی نمای ساختمانهای قدیمی.
در بسیاری از نقاط نیز با استفاده از اصول مهندسی ساخت و دانش و شناخت از گیاهان میتوان این نما های سبز دلپذیر را در مکانهای دلخواه خلق نمود. این دیوار ها که به صورت کامل و یا در برخی قسمتها توسط پوشش گیاهی پوشیده شده اند، علاوه بر زیبایی بصری، دارای فواید بیشماری هستند.
از جمله ایجاد ارزش افزوده برای واحدهای مسکونی، ایجاد دید بصری مناسب برای ساکنین و واحدهای همسایگی، افزایش سرانه فضای سبز شهری و سرانه فضای سبز خود ملک، رعایت اصول توسعه پایدار، کاهش دمای فضاهای داخلی در فصول گرم، ایجاد الگوی مهندسی مناسب در راستای توسعه فضای سبز عمودی.
دیوارها و محیطهای سبز با قرار گیری در محیطهای شهری فواید زیادی دارند. در ابتدا به نظر می‌رسد که ایجاد این دیوارها تنها برای جنبه‌های زیبایی و با تأثیر بصری آنها میباشد. در حالی که این امر مهمی است و با ترکیب محیطهای شهری با نماها و دیوارهای سبز شهرها سر زنده تر زیباتر و آرامش بخش تر می‌شوند اما در عین حال این دیوارها و بامها به جهت فواید زیر نیز طراحی و اجرا می‌شوند.
انواع دیوار سبز :
انواع و نحوه ساخت دیوار سبز به شرح ذیل است:
1- دیوار سبز مدولار : این داربست‌ها، داربست‌های فلزی بسیار سبکی از جنس استیل گالوانیزه هستند که یا بر دیوار بنا قرار گرفته‌اند و یا دارای سازه مستقل خواهند بود که گیاه بالا رونده را نگاه می‌دارند. به این پانل‌ها همچنین میتوان فرم داد تا اشکال و منحنی‌های مورد نظر را ایجاد نمایند.
این سیستم مدولار به دلیل سختی و صلابت پانل‌ها می‌تواند بین قسمت‌های مختلف ساختمان پل زده و یا به عنوان دیواره‌های سبز مستقل به کار گرفته شوند.
2- دیوار سبز کابلی : سیستم کابلی برای نگهداری ازگیاهان رونده پر شاخ و برگ و با رشد سریع بکار می‌رود .سیستم کابلی از یک سری توپی، غالباً از جنس فولاد ضد زنگ تشکیل شده، که قابلیت عبور کابلها و کشش و انقباض آنها از میان یکدیگر را جهت شکل گیری شبکه مورد نظر فراهم کرده، تکیه و حامل گیاه مورد نظر میباشد.
توپی‌ها به کمک پیچی که از میان سوراخ مرکزی توپیعبور می‌کنند به سطح دیوار نصب می‌شوند. نحوه قرار گیری و فاصله بین توپی‌ها در روی دیوار مطابق با طرح خاص انتخابی خواهد بود.
3- دیوار سبز شبکه ای: سازه بسیار سبکی است که حائلی از شبکه‌های فولادی برای گیاهان بالارونده ایجاد نموده که این حائل به دیوار یا به سازه ساختمان متصل می‌شود.شبکه های سیستمیاغلب برای نگهداری از گیاهانی که رشدی آهسته داشته، و به پشتیبانی بیشتری نیاز دارند، کاربرد دارند.
سیستم‌های شبکه توری انعطاف‌پذیر تر از سیستم کابلی بوده و قابلیت طراحی متنوع تری را دارند.
4- نمد پلیمری: تجسم طرح شامل سیستم کاشت در روشی است که گیاهان زنده بر روی یک سطح عمودی کشت می‌گردند. این سیستم شامل یک پارچه نمدی پلیمری با قابلیت زهکشی مناسب میباشد که به شکل مشخصی تا خورده بر روی قاب زیرساخت قرار می‌گیرد؛
به نحوی که یک یا چند گلدان یا محفظه برای کشت عمودی به صورت ردیفی با جیب رو به بالا ایجاد گردد. گیاه در غلاف اولیه قرار گرفته و در این محفظه‌ها کشت می‌گردد. این روش سیستم جدیدتر نصبت به دیگر سیستم‌های اجرای دیوار سبز است و دارای مزایای بیشتری نصبت به روش‌های گذشته میباشد.
از مزایای این سیستم نصبت به سایر سیستم‌ها میتوان به سبکی سازه دیوارسبز، تعویض و تغییر آسان گیاهان، تهویه مناسب ریشه گیاهان، سیستم زهکشی قوی تر، آزادی عمل در انتخاب گیاهان مختلف و.. اشاره کرد.
5- دیوار سبز هیدروپونیک: در روش هیدروپونیک نحوه اجرای دیوار سبز ، بستر کشت بر پایه آب میباشد به عبارتی خاک دیگر وجود ندارد و آب کلیه مواد غذایی این دیوار زنده را تأمین می‌نماید. از ویژگی‌های این روش استفاده از تنوع بیشتر گیاهان، ضخامت کم، سبک و امکان نقش پذیری میباشد به عبارتی طرح مد نظر کشیده شده و سپس گل‌ها و گیاهان نصب می‌گردد.
دیوار سبز هیروپونیک بسیار جذاب بوده و مجهز به سیستم تأسیساتی میباشد که به صورت هوشمند مواد غذایی را به گیاهان تزریق می‌نماید. جالب توجه است که سابقه ایجاد و استفاده از تفکرات روش هیدروپونیک به ایران باستان برمی گردد.
انواع دیوار زنده یا اکسیژن ساز:
دیوار زنده فعال: این نوع دیوار با تلفیق و ادغام در تأسیسات گرمایش /سرمایش وتهویه ساختمان به گونه‌ای طراحی شده است تا هوای فضاهای داخلی را تصفیه نموده و به صورت تنظیم کننده حرارتی عمل کند.
دیوارهای سبز با فیلتر بیولوژیکی، ظرفیت تصفیه هوا را افزایش می‌دهند. پوششهای طبیعی موتورهای تصفیه کننده و پاک کننده هستند؛ و سیستم تهویه هوا با مکش از ریشه سیستم عمل می‌کند.
دیوار زنده غیر فعال: در دیوار غیرفعال هیچ مکانیزمی برای گردش هوا وجود ندارد. در عوض آنها به صورت باز نگهداری می‌شوند تا بهبودی نسبی در گردش هوای آزاد تا آنجا که ممکن است، ایجاد کنند.
جزییات مختلفی برای طراحی این دیوارها وجود دارد، که این جزییات بیشتر مربوط به چگونگی نگهداری گیاه بر روی دیوار و شکل قالب‌های نگهدارنده سیستم مربوط می‌گردد.
این سیستم‌ها جدیدترین نوع دیوارهای سبز میباشند. در این سیستم از هوای تولید شده توسط گیاهان در سیستم تهویه هوای ساختمان استفاده می‌شود. این دیوارها بر مبنای علم تصفیه هوای بیولوژیکی با واسطه گیاهی بر مبنای تحقیقاتی که در بیمارستان واترلوکشور کانادا انجام شده است، پایه ریزی شده است.
دیوارهای سبز با فیلتر بیولوژیکی، ظرفیت تصفیه هوا را افزایش می‌دهند. پوششهای طبیعی موتورهای تصفیه کننده و پاک کننده هستند و سیستم تهویه هوا با مکش از ریشه سیستم عمل می‌کند.
گیاهان مخصوص دیوار سبز :
جهت انتخاب گیاهان دیوار سبز توجه به عوامل شدید در هر منطقه در درجه اول اهمیت قرار دارد. برای مثال خشکی شدید هوا، وجود آب نامناسب، خاک و … . اما نکات زیر نیزبه صورت عمومی باید مد نظر قرار گیرد.
روش اجرای دیوار سبز( کابلی و یا مدولار)
موقعیت اقلیمی و اکولوژیک سایت شامل نور، دما، رطوبت محیط و …: عواملی همچون شدت نور، رطوبت محیط، حرارت، میزان و کیفیت آب در دسترس جهت آبیاری، شدت وزش باد، ارتفاع محیط و خاک و … در انتخاب گونه های مناسب مؤثر هستند.
انتخاب گیاهان بومی:در صورت عدم انتخاب گونه های گیاهی ناسازگار با محیط، هزینه های نگهداری گیاهان به دلایل مختلف از جمله، خشکی و یا نیاز به آب فراوان، انواع آفات گیاهی و … افزایش خواهد یافت. همچنین گیاهان بومی هر منطقه نسبت به سایر گیاهان در برابر عواملی همچون نوسان های بالا و پایین دمایی، نوع خاک و … بسیار مقاومتر هستند.
انتخاب گیاهان همیشه سبز: این آیتم متأثر از اقلیم می باشد. به این معنی که در اقلیم های سرد و خشک استفاده از گیاهان پوششی با تراکم بالا که نفوذ تابش خورشید را در بین برگها کاهش می دهد توصیه نمی گردد
انتخاب گیاهان مقاوم
بررسی گونه های مختلف گیاهی به لحاظ بصری و زیبایی شناختی: توجه به عواملی همچون تنوع رنگی، غنای بویایی، فرم، خزانپذیری و … در زیبایی بصری دیوار سبز بسیار مؤثر میباشد.
آفات گیاهی: محیط زیست به صورت مشترک محل رشد و زیست بسیاری از جانوارن در کنار گیاهان میباشند و این جانوران بخشی از چرخه حیات هستند. بسیاری از این جانوران بی ضرر و اصطلاحا جزو حشرات پاک محسوب می گردند اما برخی از گیاهان به صورت طبیعی منجر به رشد و گسترش برخی از جانواران خواهند شد.
برای مثال یکی از محلهای مناسب جهت زیست مارمولکها، گیاهان مو چسب هستند. بنابراین در انتخاب نوع گیاهان دیوار سبز توجه به این نکته نیز حائز اهمیت می باشد. علی الخصوص در فضاهای مسکونی.
مشخصات گیاهان مناسب دیوار سبز در فضای سایه یا آفتابی
پیچ امین الدوله
• درختچه‌ای بالا رونده و پیچنده و صعود تا ارتفاع ۱۰ متر
• دارای گلهایی بسیار معطر
• خاک مناسب: خاک غنی خاک قلیایی سبک و با زهکشی خوب و آب فراوان
• حداقل دمای قابل تحمل ۱۵- درجه سانتی‌گراد
پاپیتال
• دارای ساقه های دائمی چوبی و بالا رونده چسبنده و مناسب پوشش دیوار ها و فنسها
• گیاه پوششی و همیشه سبز
• رشد مناسب در سایه
• نسبت به شرایط محیطی دارای قدرت سازگاری بالایی
• رشد درحرارت بالا و پایین و روشنایی کم و زیاد و بر روی دیوار های شمالی و شرقی
• مناسب محیط نیمه سایه یا سایه
• خاک مناسب: خاکهای غنی و آلی
لیزوماکیا
• گیاه پوششی
• مقاوم و نیمه مقاوم نسبت به سرما
• خاک مناسب؛ خاک غنی از مواد آلی با زهکشی مناسب
• نیاز به سایه نسبی
• دارای برگهای طلایی در آفتاب و سایه سبز رنگ
ناز فرانسوی
• رشد تا ۳۰ سانتی متر
• برگهای آن ضخیم و گوشتی
• نیاز به نور خورشید کافی (تابستان در سایه و زمستان در نور مناسب)
• حداقل دمای قابل تحمل ۱۰- درجه سانتی گراد
• خاک مناسب؛ خاک سبک دارای زهکش
• نیاز به آب کم
شیر خشت
• گیاهی پایا به ارتفاع ۳ تا ۸ متر
• بوته های تازه کاشته شده آبیاری منظم – بوته های استقرار یافته مقاوم نسبت به بی آبی
• بخشی از روز سایه را تحمل می کند
آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد!