آکالیفا گیاه نیمه استوایی

آکالیفا (Copperleaf ,Three_seeded mercuries ,Fox tail ,Chenille plant) از جمله گیاهان آپارتمانی و تزئینی است با برگ‌های مسی، بیشتر به خاطر شاخ و برگ‌های رنگین و زیبا نگهداری می‌شود، زیرا گل‌های آن چندان چشم نواز نیستند.
آکالیفا گیاهیست که زادگاهش واقع در آسیای جنوب شرقی است و جنبه تزئینی آن به خاطر خوشه‌های گل زرشکی رنگ آنست. اما توجه به رطوبت محیط و آب دادن بدان ضروریست و در زمستان به آب کمتری نیاز دارد آکالیفا در زادگاه خود، درختچه ای چند ساله و همیشه سبز است که می‌تواند تا ۳ متر ارتفاع رشد کند و همین اندازه هم گستردگی دارد. در مناطق عاری از سرما این گیاه، گیاهی باغی است ولی در مناطق سردتر گیاه را در گلدان می‌کارند و در فصل سرد به جایی گرمتر انتقال می‌دهند و یا کلا به عنوان گیاه آپارتمانی نگهداری می‌کنند. گونه‌های مختلف گیاه آتشین برگ‌های سبز تا قرمز دارند، با طرح‌ها و رنگ‌های گوناگون.
این گیاه عمرِ طولانی دارد و تقریباً بعد از ۵ سال به بلوغ می‌رسد. احتیاج مبرمی به هوای مرطوب دارد به همین دلیل در زمستان که وسایل حرارتی رطوبت اتاق را زایل می‌کنند، نگهداری آن قدری مشکل است. نور کافی و اجتناب از پرتو مستقیم خورشید جهت سلامت آن ضروری است.

انواع آکالیفا

كالیفا مارجیناتا Acalypha marginata : آکالیفا مارجیناتا یا آكالیفای برگی گیاهی است که برگ‌های سبز تیره مایل به قهوه‌ای، شاتون‌های صورتی کوتاه و یک ساقه چوبی و ایستاده دارد.
در شرایط کشور ما به عنوان یک گیاه آپارتمانی داخل منزل قابل نگهداری است.
آكالیفا هیزپیدا Acalypha hispida : گونه دیگر از خانواده فرفیون‌ها آکالیفا هیزپیدا است که برگ‌های سبز درخشان و شاتون‌های رنگی بلند و ساقه چوبی دارد. آکالیفا ویلکزیانا Acalypha wilkesiana : یا اکالیفا برگ مسی این گیاه برگ‌هایی رنگین دارد و البته همیشه سبز است و حداکثر به ارتفاع سه متر می‌رسد.

بیشتر بخوانید : کود ضد استرس چیست ؟

نگهداری آکالیفا و نیازها

آبیاری: به آبیاری منظم نیاز دارد و نباید خشکی ببیند حتی در طول ماه‌های زمستان. در طول فصل استراحت گیاه، آبیاری را به یک هفته در میان کاهش دهید. در واقع آبیاری منظم و عدم خشکی کشیدن گیاه از عوامل گلدهی مناسب آن است. بنابراین همواره شرایط سطح خاک را در نظر بگیرید و در صورتی که متوجه از دادن رطوبت لایه‌های سطحی خاک شدید، گیاه را آبیاری کنید. آبیاری بیش از اندازه و یا خشکی کشیدن گیاه از جمله دلایل ریزش برگهای این گیاه است.
رطوبت و غبار پاشی: رطوبت هوا نیز می تواند به شادابی و سرحالی این گیاه کمک کند بنابراین از آبهای بدون املاح برای غبارپاشی روزانه این گیاه بخصوص در طی روزهای گرم استفاده کنید. راه دیگر استفاده از زیر گلدانی حاوی سنگریزه است که تا نیمه دیواره آن آب ریخته شده است. گلدان گیاه را بر روی سنگریزه ها قرار دهید و مراقب باشید که کف گلدان با آب داخل زیر گلدانی محتوی سنگریزه در تماس نباشد. آب در اثر گرمای هوا به تدریج تبخیر شده و تا حدودی رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین می‌کند.
دما: هوای سرد شبانه یکی از دلایل عدم موفقیت در پرورش این گیاه است. بهترین دما برای اکثر انواع این گیاه 29-18 درجه سانیتگراد است. توجه داشته باشید که هر مقدار محیط گیاه خشک‌تر باشد (تاخیر در آبیاری یا خشک بودن هوا) دمای محیط نیز باید کاهش یابد و در حدود 20-18 درجه سانتیگراد نگهداری شود، تا گیاه گلدهی مناسبی داشته باشد.
نور: وجود مکان پرنور و نور مستقیم آفتاب به گلدهی این گیاه بسیار کمک می‌کند اما در مورد نور مستقیم آفتاب باید به میزان دما نیز توجه کرد. یعنی هر مقدار که دما ملایم تر باشد گیاه می‌تواند مدت زمان بیشتری از نور مستقیم آفتاب بهره مند شود و هر مقدار که گرمای هوا افزایش یابد باید گیاه را از نور مستقیم محافظت نمود و در مکانی نیمه سایه قرار داد. به هر حال آکالیفا در ماه‌های زمستان به حدود 4 ساعت نور مستقیم آفتاب نیاز دارد، در غیر این‌ صورت برگ‌ها زرد شده و خواهند ریخت. در تابستان که هوا گرم تر است گلدان را در مکانی پر نور و روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید.
 

برای خرید سم و قارچ کش به فروشگاه نازبو مراجعه کنید.

خاک: خاک سبک و با زهکش مناسب مورد نیاز این گیاه است تا آب اضافی حاصل از آبیاری را خارج کند و خیس و غرقاب نماند از طرفی خاک باید توانایی حفظ رطوبت را داشته باشد تا ریشه‌های گیاه در اثر خشکی در فواصل بین آبیاری آسیب نبیند. به عنوان مثال می‌توان از مخلوط خاک برگ + پیت موس + ماسه برای این گیاه استفاده کرد. اگر هم می‌خواهید که از کود پوسیده دامی در مخلوط کاشت استفاده کنید حتماً نوع بسیار پوسیده آن را بکار ببرید.
 

کوددهی و تغذیه : در فصول رشد (از اوایل بهار تا اوایل پاییز) می‌توان هر دو هفته یکبار از کودهای محلول مخصوص گیاهان زینتی و آپارتمانی برای کوددهی این گیاه استفاده کرد. در طی زمستان نیازی که گیاهی به آهستگی رشد می‌کند به کوددهی این گیاه نیست. زمان تعویض گلدان در بهار است.
هرس : هرس این گیاه محدود به جداسازی گل‌های پژمرده (این کار موجب تولید گل‌های بیشتری می‌شود) و همچنین شاخسار اضافی در بهار می شود. همچنین برای اینکه رشد ساقه‌های جانبی تحریک شود و گیاه بیش از پیش به شکل و فرم بوته ای رشد کند از هر ساقه می‌توان در حدود 12-8 سانتیمتر باقی گذاشت و بقیه را قطع کرد.
تعویض گلدان : آکالیفا‌ها معمولاً رشد سریعی دارند، اما این بستگی به گونه گیاهتان هم دارد. در سال‌های اول هر بهار گلدان آکالیفا را تعویض کنید. زمانی که گیاه به سایز اصلی خود رسید، تعویض گلدان را هر سال یا یک سال در میان انجام دهید. در این هنگام گیاه را از گلدان خارج کنید، ریشه‌ها و شاخه‌ها را هرس کنید و آن را در گلدانی به همان سایز قبلی و با خاک تازه بکارید. اکثر آکالیفا‌ها می‌توانند هرس شدید را تحمل کنند.

بیشتر بخوانید : اطلاعاتی درباره سانسوریا لب طلایی

تکثیر آکالیفا

آکالیفا به راحتی از طریق قلمه ساقه تکثیر می‌شود. برای بهترین نتیجه قلمه‌گیری را در بهار، زمانی که رشد جدید را در گیاه مشاهده کردید، انجام دهید. برای تکثیر گیاه به این روش، در ابتدای فصل رشد چند ساقه نسبتاً جوان از گیاه را به کمک تیغ یا چاقویی تیز و استریل از آن جدا کنید. قلمه‌ها را در هورمون ریشه زایی قرار دهید تا شانس موفقیت‌تان بالا برود. چند گلدان کوچک را پر از خاک مخصوص جوانه زنی کنید و سپس قلمه‌ها را در آن بکارید. قلمه‌ها را در محیطی روشن (بدون آفتاب مستقیم)، گرم و با رطوبت بالا قرار دهید. برای افزایش رطوبت بر سر گلدان‌ها کیسه‌های پلاستیکی بکشید. بعد از چند وقت رشد جدید را در آن‌ها مشاهده می‌کنید و این به معنی موفقیت آمیز بودن قلمه گیری است. در این هنگام کیسه‌ای پلاستیکی را از سر قلمه‌ها بردارید و آن‌ها را به مکان عادی‌شان منتقل کنید.

آفات آکالیفا

کنه تارعنکبوتی از جمله آفات این گیاه است که به خصوص در هوای گرم و خشک در زیر برگ‌ها تجمع کرده و تار تولید می‌کند و موجب زرد شدن برگ‌ها و ریزش آنان می‌شود. شپشک آردآلود و مگس سفید از آفات دیگر این گیاه محسوب می‌شوند که می‌توانند موجب رشد ضعیف گیاه، بدشکلی آن و ریزش برگ‌های آن شوند. این گیاه به ندرت توسط بیماری‌ها گرفتار می‌شوند. به هر حال در ادامه با برخی از بیماری‌های احتمالی این گیاه آشنا می‌شویم. زنگ از جمله بیماری‌های قارچی این گیاه است که به شکل نقاط ریز نارنجی رنگ بر روی برگ‌ها و ساقه گل شکل می‌گیرد.
هوای مرطوب به شیوع این بیماری بسیار کمک می‌کند. سفیدک پودری بیماری دیگر قارچی این گیاه است که در شرایط عدم تهیویه مناسب و یا زمانی که شب‌ها سرد و روزها گرم و مرطوب است شیوع می‌یابد که در اثر آن در سطح رویین برگا لایه نازکی از گردی سفید-خاکستری رنگ شکل می‌گیرد، برگ‌ها به تدریج زرد و یا قهوه‌ای و به هم پیچیده می‌شوند و در نهایت می‌ریزند. تهویه مناسب محل نگهداری و عدم خیس ماندن برگسار برای مدت زمان طولانی گیاه بخصوص در طی شب از جمله راهکارهای جلوگیری از شیوع بیماری‌های قارچی است.

بیشتر بدانید:

• نور مستقیم در اواسط تابستان که هوا گرم است، منجر به سوختن برگ‌ها و چروکیدگی آنان می‌شود.
•  کمبود نور یکی از دلایل پریدگی رنگ برگ‌ها و عدم گلدهی این گیاه است.