گل یاس

گل یاس با نام علمی «Jasminus» نوعی گیاه با گل‌های معطر است که جزو تیره‌ی زیتون به شمار می‌رود. این گیاه چند ساله بیش از ۲۰۰ گونه‌ی مختلف در سراسر جهان دارد

این گل که به عنوان “ملکه گل ها” ملقب شده، نه تنها به دلیل عطر آن، بلکه به دلیل فواید بی شماری که برای سلامتی دارد، بسیار محبوب شده است.

همچنین به طور گسترده در آشپزی مانند چای یاس و سایر دمنوش های گیاهی یاس ، شربت ها و همچنین برای تهیه عطر، لوسیون، شامپو و سایر محصولات پوست و مو استفاده می شود.

گل یاس جز گل‌های زینتی می‌باشد که توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند و نمی‌توان بدون تفاوت از کنار آن رد شد. این گل به دلیل زیبایی و بوی دلنشینی که دارد باعث ایجاد حس خوب در انسان می‌شود. مطمئناً هر گلی برای آن که باعث زیبایی و جلب توجه بشود باید به آن رسیدگی شود و با ویژگی‌ها و شرایط رشد آن، نوع خاک متناسب، میزان آبیاری و سایر شرایط لازم جهت رشد آشنایی کامل داشته باشید. ما در این مقاله قصد داریم به بررسی شرایط رشد، ویژگی‌ها و شکل گل یاس بپردازیم.

جهت خرید بذر گل و گیاه زینتی به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

یاس دارای گل‌های با رنگ‌ زرد یا سفید و در بعضی از انواع آن بنفش است و برگ‌های سرسبز و عطر گل‌های آن عطر شیرینی دارد و ارتفاع این گیاه به سه تا شش متر نیز می‌رسد. این گل به سرما حساس است، ولی شرایط نگهداری آن در سایر فصول آسان است و در صورت تأمین نیازهای مراقبتی آن تا سال‌های طولانی می‌‎توانید در کنار خود حفظ کنید.

ویژگی‌های گل یاس

گل یاس جز گل‌های زینتی به حساب می‌آید و بیشتر برای زیباسازی حیاط ها و باغ ها از آن استفاده می‌شود. اکثر گل‌های زینتی دارای بو نمی‌باشند اما یاس به دلیل معطر بودن دارای اهمیت بیشتری می‌باشد. عطر این گل زیبا به گونه‌ای می باشد که بوته‌ای از گل‌های آن می‌تواند یک حیاط را خوشبو کند و باعث آرامش انسان شود. شاید فکر کنید که گل یاس به صورت شاخه‌ای می‌باشد اما باید گفت این گل به صورت بوته ای هست و ارتفاع هر بوته آن به 3 تا 6 متر نیز می رسد. یاس‌ها در رنگ‌ها و شکل‌های مختلفی وجود دارند که معروف‌ترین آن‌ها یاس سفید می‌باشد. گل‌های با رنگ زرد، صورتی، بنفش نیز وجود داد. منشاء اصلی این گل کشورهای شرقی می‌باشند که می‌توان به مرکز آن در ایران به فلات ایران اشاره کرد. گل یاس در تاریخ کشورهای شرقی نیز وجود داشته و نشان از قدمت این گل در این کشورها می‌باشد. یاس از گل‌هایی می‌باشد که بعد از چند سال دیوارهای کناری خود را به خوبی و به طور کامل می‌پوشاند. برگ‌های آن به شکل قلبی می‌باشند و بسیار سبز هستند. شکل گل‌های در هر نوع یاس متفاوت می‌باشد. بیشتر دارای گل‌های ستاری شکل هستند. گل‌های یاس در زمان غروب آفتاب عطر شیرین خود را در هوا پخش می‌کنند و همچنین از عطر آن برای طعم‌های چای استفاده می‌شود. در ادامه به بررسی انواع گل یاس می‌پردازیم.

همچنین بخوانید: چه گیاهانی مناسب بالکن هستند؟

معرفی انواع گل یاس

همان‌طور که در ابتدا گفتیم یاس دارای انواع مختلفی می‌باشند، که هر کدام دارای رنگ و مدل خاصی می‌باشند و شما می‌توانید با توجه به سلیقه خود گل یاس را انتخاب کرده و در حیاط یا باغ خود بکارید. اولین نوع این گل، گل یاس چمپا می‌باشد.

یاس چمپا (Jasminu grandiflorum)

 این نوع یاس منشاء آن کشور هندوستان می‌باشد و شکل ظاهری بوته آن مشابه درخت بید مجنون می‌باشد. یاس چمپا دارای برگ‌های براق سبز می‌باشد و رنگ گل آن به صورت دو رنگ می‌باشد، که قسمت بالایی سفید می‌باشد و قسمت زیر گل به رنگ بنفش می‌باشد. گل یاس دارای عطر می‌باشد، اما عطر یاس چمپا بیشتر است و به همین خاطر در صنعت عطرسازی از آن استفاده می‌کنند. می‌توان یاس چمپا را از طریق قلمه زدن ساقه یا قرار دادن در خاک تکثیر داد. رشد این نوع گل یاس بالا می‌باشد و برای آن که کیفیت و رشد خوبی داشته باشد بهتر است که نور مناسب و کافی داشته باشند.

بیشتر بخوانید : چگونه گل رز را در گلدان پرورش دهیم؟

یاس سفید (Jasminum officinale)

شاید با این نوع گل یاس بیشتر آشنا باشید. این نوع یاس به وفور در ایران وجود دارد و در پارک‌ها و فضاهای سبز همواره می‌توان آن‌ها را مشاهده کرد. این نوع گل یاس به دلیل نحوه‌ گل‌دهی که دارد بسیار استفاده می‌شود و طرفداران بسیاری نیز دارد. زمان گل‌دهی یاس اوایل بهار می‌باشد و گل‌دهی خود را تا زمستان حفظ می‌کند و شما در طی این چند ماه شاهد گل‌های آن خواهید بود. رنگ این نوع گل‌ها سفید یک دست است و دارای عطر بسیار خوب و آرامش بخش می‌باشد. یاس سفید در ایران با نام‌های دیگر نیز شناخته می‌شود به نام‌های یاس شیروانی و یاس جنگلی و می‌توان آن را جز اصلی‌ترین و اصیل‌ترین نوع یاس معرفی کرد.

یاس کوتوله (Jasminum parkeri)

یاس کوتوله یکی از انواع گل یاس می‌باشد که دارای تفاوت‌های کمی با دیگر نمونه‌های گل یاس می‌باشد. این نوع گل دارای ارتفاع یک متر می‌باشد و دارای گل‌های با گلبرگ‌های زرد می‌باشد. تعداد گلبرگ‌ها 5 عدد می‌باشد و معطر هستند این نوع گل در اواخر بهار به گل می‌نشیند. شاخه‌های یاس کوتوله یک دسته می‌باشند و دارای برگ‌های بیضی شکل هستند.

یاس نارنجی

شاید برای شما نیز جذاب باشد که یاس نارنجی را از نزدیک ببینید. این نوع گل یاس با ترکیب رنگی نارنجی و سفید می‌تواند باعث جلب توجه شود و زیبایی خاصی دارد که از ویژگی‌های مهم این نوع گل می‌باشد. از دیگر ویژگی‌های این نوع گل ارتفاع بلند آن می‌باشد که می‌تواند 4 تا 5 متر نیز قد بکشد. در هر مکانی که از این نوع گل یاس استفاده می‌شود باعث زیبایی و معطر شدن آن مکان شده است.

همچنین بخوانید : معرفی و شرایط نگهداری گل گازمانیا

یاس زرد (Forsythia)

این نوع گل یاس به یاس ژاپنی نیز معروف می‌باشد. این نوع گل دارای رنگ زرد زیبا می‌باشد که علاوه بر زیبای دارای عطر دلنشینی نیز می‌باشد ارتفاع بوته این نوع گل به 3 متر می‌رسد و زمان گل‌دهی آن در بهار تا اواخر تابستان می‌باشد و به دلیل ضعیف بودن در برابر سرما گل‌دهی آن در زمستان متوقف می‌شود. این نوع گل به دلیل رشد زیادی که دارد در مکان‌های محدود باید هرس شود.

یاس زمستانی (Jasminum nudiflorum)

 در میان انواع گل یاس  گل یاس زمستانی از اواخر زمستان تا رسیدن فصل بهار باغچه شما را آراسته به گل های زرد می کند. این نوع یاس بومی مرکز و غرب چین است.  یک درختچه غیر معطر، برگریز و با گل های ستاره ای زرد روشن بر روی شاخه های برهنه  با هرس مناسب این گل ها می توان آن هارا برای زیبا کردن حصارها، دیوارها، فنس ها و یا داربست ها پرورش داد تا به صورت آبشاری باغ و یا باغچه شما را چشمنواز کند.

یاس هندی

  این نوع گل یاس در هند بسیار مشهور می‌باشد. سفیدی این گل بسیار چشمگیراست  . کوندا در زبان هندی به معنی سفید می‌باشد و به این گل یاس به گل کوندا معروف می‌باشد.از این گل در مراسم مختلفی در هند استفاده میشود از جمله برای آرایش موی زنان در مراسم عروسی از این گل یاس سفید استفاده میشود.

بیشتر بخوانید: درختچه های سایه نشین را بیشتر بشناسیم.

انواع گل یاس عطری

در میان گونه های مختلف یاس، تعدادی از آن ها به خاطر گل های بسیار معطر خود شناخته شده اند. برخی از آن هارا برای شما معرفی می کنیم

• گل یاس چمپا یا رازقی(Arabian Jasmine)
• گل یاس اسپانیایی ((Spanish Jasmine
• گل یاس شیرین یا زمستانی ((Winter Jasmine
• گل یاس صورتی (pink Jasmine)

روش کاشت گل یاس

هر کدام از گل‌ها روش‌های مختلفی برای کاشت و تکثیر خود دارند. گل یاس نیز مانند دیگر گل‌ها دارای ویژگی‌ها و خصوصیاتی می‌باشد. روش کاش و تکثیر یاس سه روش می‌باشد که آسان‌ترین آن‌ها قلمه‌زنی می‌باشد. پاجوش و خوابانیدن نسبت به قلمه‌زنی مقداری سخت تر می‌باشند. در کنار روش‌های کاشت عوامل دیگری نیز دخالت دارند که عبارتند از: نور، دما، خاک و کود، که دارای اهمیت زیادی نیز می‌باشند.

روش قلمه زنی گل یاس

برای قلمه‌زنی گل یاس بهترین مکان ساقه آن می‌باشد و در زمان قرار دادن در خاک باید آن را مدام مرطوب نگه دارید این کار باعث رشد بهتر و سریع‌تر گل می‌شود. زمان انجام قلمه‌زنی و کاشت در اوایل و یا اواخر تابستان انجام می‌شود. در ادامه به بررسی روش‌های خوابانیدن و پا جوش خواهیم پرداخت.

روش خوابانیدن شاخه گل یاس

در روش خوابانیدن ابتدا باید شاخه‌هایی را انتخاب کرد که علاوه بر سالم بودن دارای چند عدد جوانه نیز باشند و هر شاخه باید دارای حداقل 2 تا 3 سال سن باشند. این روش بیشتر برای کاشتن گل در گلدان می‌باشد. خاک و شن و کود را با هم ترکیب کرده و داخل گلدان بریزید شاخه انتخاب شده را در قسمت وسط گلدان قرار دهید و بعد از آبیاری کنید. این گل برای آن که رشد و گل‌دهی خوبی داشته باشد باید نور و دمای کافی داشته باشد. اگر می‌خواهید رشد شاخه و ریشه‌زایی افزایش پیدا کند بهتر است قبل از قرار دادن شاخه در گلدان، چند خراش روی قسمت انتهایی شاخه ایجاد کنید و سپس آن را در گلدان بکارید.

همچنین بخوانید :  انواع گل آپارتمانی بنفش

روش قلمه زنی: در این روش که به نسبت دو روش دیگر آسان تر است کافی است چند شاه ضخیم و سالم را جدا کرده و هر کدام را به اندازه‌های 20 سانتیمتری برش دهیم انتهای هر شاخه باید به صورت اریب برش خورده باشد. بهتر است روی هر شاخه چند جوانه و یا برگ وجود داشته باشد سپس هر قلمه را در یک گلدان که دارای شن و خاک و کود می‌باشد قرار دهید و آن را مرطوب کنید.

روش پاجوش: روش پا جوش از طریق ریشه می‌باشد از آن جا که ریشه گل یاس بسیار زیاد و ضخیم می‌باشد، بنابراین به پاجوش‌های زیادی نیاز است. زمان مناسب برای جدا کردن پاجوش‌ها فصل بهار می‌باشد. برای آن که روش تکثیر درستی و با کیفیتی داشته باشیم، باید توجه ویژه ای به عوامل محیطی که در مطالب بالاتر به آن اشاره کردیم داشته باشیم.

بیشتر بخوانید : گل مریم

تاثیر عوامل محیطی در رشد گل یاس

عوامل محیطی شامل نور، دما، آبیاری، خاک، کوددهی می‌باشد که به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت.

نور: یاس از جمله گل‌های آفتاب دوست می‌باشد که باید برای مدت طولانی در طول روز در تماس مستقیم با آفتاب باشد. نور باعث رشد بهتر این گل می‌شود و از عوامل محیطی بسیار مهم می‌باشد که باید بسیار به آن توجه شود.

آبیاری: گل یاس به آب زیادی نیاز ندارد و میزان آبیاری آن بستگی به دمای محیط دارد. به عنوان مثال در فصل‌های گرم سال باید هر روز آبیاری شود.
خاک مناسب: برای کاشت گل یاس نیازی به خاک‌های خاص نیست از خاک‌های معمولی به همراه ماسه می‌توان استفاده کرد. سعی کنید خاکی که استفاده می کنید بدون کرم باشد و یک خاک تمیز باشد.

برای خرید خاک و بستر کشت به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

دما: همان‌طور که گفتیم گل یاس دارای تنوع بسیاری می‌باشد، که هر کدام دارای ویژگی‌های خاصی می‌باشند. اکثر این گل‌ها در برابر گرما مقاوم می‌باشد و زمان گلدهی آن‌های در تابستان می‌باشد، اما برای آن که آسیبی به گل نرسد، بهتر است آن را در مکان‌های خنک قرار دهید.
کود دهی: کود خاصی برای این نوع گل وجود ندارد پس می‌توانید از کود های آماده موجود در گل فروشی‌ها برای آن استفاده کنید. کود برای هر نوع گلی لازم می‌باشد و باعث رشد بهتر آن‌ها می‌شود. در زمان گلدهی بهتر است که هر دو هفته یک بار گل را کوددهی کنید این کار باعث پر گل شدن بوته‌ها می‌شود.

برای خرید کود به فروشگاه اینترنتی نازبو مراجعه کنید.

خواص دارویی گل یاس

در طب اسلامی سنتی مزاج گل یاس را گرم تعریف کرده اند که بوییدن آن باعث گرمی مغز و آرامش آن می‌شود. به همین خاطر به افرادی که دچار فشار روحی و افسردگی می‌باشند، توصیه می‌کنند که در اتاق‌های خود گل‌های یاس قرار دهید، زیرا عطر آن باعث ایجاد آرامش روحی و روانی می‌شود که یک خواب آرام را به دنبال دارد. به دلیل گرم بودن طبع این گل بوییدن آن باعث گرمی مغز و افزایش کارای مغز می‌شود و در بیمارانی که در مراحل آغازین آلزایمر می‌باشند، توصیه می‌شود که روزی چند بار این گل را بو کنند و از عطرهای آن استفاده کنند.

خاصیت آنتی اکسیدانی: امروزه از این نوع گل به عنوان دمنوش استفاده می‌کنند که به دلیل آنتی اکسیدان بسیاری که دارد می‌تواند مانع از رشد تومورها و غده‌ها شود. شما می‌توانید با مصرف هر روزه این نوع چای و دمنوش بسیاری از بیماری‌ها را از خود دور کنید.

همچنین بخوانید: معرفی گل گوشواره ای

کاهش وزن: یاس به دلیل خاصیت چربی سوزی که دارد، می‌تواند تا حدودی باعث کاهش چربی و لاغری فرد شود، اگر قصد رژیم لاغری دارید، می‌توانید در کنار رژیم از این چای یاس نیز استفاده کنید که می‌تواند تاثیر بسیاری داشته باشد.

کاهش سرما خوردگی:  همان طور که گفتیم گل یاس دارای طبع گرم می‌باشد و استفاده از دمنوش آن در پاییز و زمستان می‌تواند بدن را در مقابل بیماری ایمن نگه دارد و ریسک ابتلا به سرما خوردگی را کاهش دهد.

آرامش بخش: امروزه به دلیل مشاغل و گرفتاری زیاد بسیاری از افراد دچار بیماری‌های عصبی و خستگی ذهنی می‌شوند. فقط یک دمنوش آرامش بخش می‌تواند آن‌ها را آرام و سر حال کند. البته باید گفت زنان باردار بهتر است از گل یاس استفاده نکنند.